لَّقَدْ رَضِىَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِى قُلُوبِهِمْ...^۱ وَ السَّـبِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَـجِرِينَ وَالْأَنصَارِ وَ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَـنٍ رَّضِىَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُواْ عَنْهُ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّـتٍ تَجْرِى تَحْتَهَا الْأَنْهَـرُ خَــلِدِينَ فِيهَآ أَبَدًا ذَ لِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ.^۲
همچنين به آيه هاى 4 و 74 سوره انفال، آيه 10 سوره حديد و آيه 1 سوره حشر نيز استدلال كرده اند. ^۳
از روايات نيز به نقل هايى تمسّك شده ^۴ كه در آنها صحابيان به طور كلّى ستايش شده اند و از بدگويى آنها منع شده است. ^۵ از جمله اين روايت:
خير الناس قرني، ثم الثاني، ثم الثالث. ^۶
و يا اين روايت:
خير الناس قرني، ثم الذين يلونهم ، ثم الذين يلونهم. ^۷
امّا اين استدلال ها حتّى از نقد برخى از صاحب نظران خود اهل سنّت هم در امان نمانده است. اينان توجّه مى دهند كه اوّلاً خود صحابيان چنين باور كلّى اى را نداشته اند. آنها چنان كه در تاريخ و نقل مسلّم است، برخى در مقابل برخى ديگر شمشير كشيده اند.
ثانيا برخى دست به اعمالى زده اند كه بجز جنايت و خونخوارى نام ديگرى ندارد. آيا بر جنايت هاى بُسر بن ارطات در تاريخ اسلام مى توان نام اجتهاد و خطا گذاشت؟! برخى ديگر قطعا از منافقان بوده اند، هر چند از جهت احكام ظاهرى

برخى ديگر از همين رجاليان گفته اند:
صحابى كسى است كه در حال ايمان به پيامبر خدا، ايشان را ملاقات كرده و بر اسلام از دنيا رفته است. ^۱
رجاليان اهل سنّت، راه هايى را هم براى شناخت صحابى معرّفى كرده اند ، از جمله: تواتر ، استفاضه (شهرت) و نقل يكى از صحابيان يا تابعيان از او . ^۲ آنچه مهم است ذكر ادلّه اى است كه در آنها بر اين تمسّك شده است كه صحابى بودن براى اعتبار روايت ، كافى است . ابن حجر مى گويد:
اهل سنّت اتّفاق دارند كه همه صحابه، عادل اند و كسى در اين نظر، اختلاف نكرده است، مگر اندكى از مردمان اهل بدعت. ^۳
ابن كثير نيز با اشاره به ادلّه اين مبنا مى گويد:
از ديدگاه اهل سنّت، صحابيان همگى عادل اند، زيرا خداوند در قرآن، آنان را ثنا گفته است و در سنّت نبوى، اخلاق و رفتار آنان ستايش شده است... امّا درگيرى ها و اختلاف هاى پس از پيامبر اكرم، برخى از روى قصد نبوده (مانند جنگ جمل) و برخى از روى اجتهاد بوده (مانند جنگ صفّين) . اجتهاد، گاهى به خطا مى رود و گاهى به صواب و به هر حال، صاحب آن معذور است. ^۴
برخى از صاحب نظران، آيات و روايات مورد نظر قائلان به عدالت فراگير صحابه را شمارش كرده اند . آيات زير از اين جمله اند: