نادرى نيز خود كشّى همانند شيخ طوسى و نجاشى به اظهارنظر مى پردازد .
نتيجه مهمّى كه از اين مرور مى توان گرفت اين كه ظاهرا (با فرض اين كه كشّى روش پيشينيان خود را در نقد رجال اتّخاذ كرده است) اين روش بر مبناى عمل به قول شاهد بوده است . اين كه براى اظهارنظر و صدور رأى درباره اعتماد بر روايت هاى يك راوى نياز باشد سند خود را به طور مسلسل ذكر كنيم تا به كسى كه معاصر و شاهد احوال راوى مورد بحث بوده يا لااقل با او قريب العصر بوده برسد ، مبناى عمل به قول شاهد را تداعى مى كند . اگر آراى نقل شده ، بر اساس اجتهاد و كاوش هاى حدسى بود ـ كه در دوره هاى بعدى كم كم رواج بيشترى پيدا كرد ـ نيازى به ذكر سند يا تلاش در به دست دادن سلسله سند نبود . از اين رو ، مى توان چنين حدس زد كه در دوره دوم از دوره هاى مبانى رجالى ، دو مبناى عمده در كار بوده است : يكى روايات منقول يا مسموع از امامان معصوم عليهم السلام و ديگرى شهادت حسّى يا قريب به حسّ افرادى كه مورد وثوق بوده اند .
امّا در اين بين نكته اى كه نبايد فراموش شود ، اين است كه در شهادت هايى از اين دست ، به كسان خاصّى مراجعه مى شده است . اينان بجز ثقه و مورد اطمينان بودن ، علايق و انگيزه هاى خاصّى هم در اظهارنظر درباره راويان يا رجال از خود نشان مى داده اند وكسانى اند كه لااقل از غالب آنها كتاب رجالى نقل شده است . اين وضعيت كه كسانى چون كشّى درباره رجال به جمع آورى اقوال و شهادت هاى خود و ديگران بپردازند ، مى تواند پايه گذار نوعى خبرويت باشد كه با تتبّع و تأمّل در اين اقوال و شهادت ها حاصل مى آيد . بدين ترتيب مى توان اين دوره واسطه را دوره پيدا شدن مبناى رجوع به خبره در رجال هم تلقّى كرد . البته رواج اين مبنا ظاهرا از زمان كشّى به بعد است . آنچه به طور مسلّم در اين دوره رواج داشته ، همان دو مبناى رجوع به روايات و اخذ به قول شاهد عادل يا موثّقى است كه شناخت حسّى از راوى دارد .
