بررسی استنادهای تفسیری در «مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن» سید عبدالاعلی سبزواری

نشریه : مطالعات فهم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : فتحیه فتاحی زاده
پديدآورنده : زهرا جدیدی

چکیده :

اختلاف در استنادهای تفسیری کم و بیش در تفسیر همه­ ی آیات و سور اثر گذاشته و روش­ های تفسیری گوناگونی را شکل می ­دهد. سید عبدالاعلی سبزواری در تفسیر مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن از منابع و مستندات گوناگونی بهره برده، اما یکی از مهم­ترین این مستندات قرآن کریم است؛ مفسر در وهله­ ی اول با بهره­ گیری از آیات قرآن کریم به تبیین معانی و مقاصد واژگان و عبارات قرآن پرداخته است و همگام با استفاده از آیات قرآن از روایات معصومان (ع) نیز گاه برای بیان مفاد آیات و گاه برای بیان تأویل آیات بهره ­ی فراوانی برده و به تفسیر صحابه و تابعان نیز بی­ توجه نبوده؛ البته در همه­ جا اقوال آن­ها را نپذیرفته بلکه گاهی به نقد و رد آن­ها می ­پردازد. مفسر در کنار سایر مستندات تفسیری خود در تبیین معانی واژگان قرآن، از ادبیات عرب در نظم و نثر بهره برده و کم و بیش به اقوال لغت­ شناسان استشهاد نموده است. و در نهایت همواره با بهره­ گیری از عقل و اجتهاد، چه در تحلیل آیات و روایات و چه در کشف استلزامات و دلالت­ های نهفته در آیات، به تفسیر آیات قرآن پرداخته است. با توجه به استنادهای سبزواری در این تفسیر می­ توان روش تفسیری وی را جامع تفسیر عقلی و نقلی دانست.