279
تحفة الأولياء ج2

83. باب در بيان تحميص و امتحان ۱

۹۴۸.على بن ابراهيم، از پدرش، از حسن بن محبوب، از يعقوب سرّاج و على بن رئاب، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده است كه:«چون مردم بعد از كشتن عثمان، با امير المؤمنين - صلوات اللّه عليه - بيعت كردند، آن حضرت بر منبر بر آمد، و خطبه خواند - كه آن حضرت، آن را ذكر فرموده - و در آن خطبه مى فرمايد: به درستى كه بليّه و رنج و سختى شما برگشت به همان صورتى كه داشت، در روزى كه خدا پيغمبر صلى الله عليه و آله خود را مبعوث گردانيد (يعنى كه چون اهل جاهليت صاحب حيرت گرديديد). و سوگند ياد مى كنم به آن خدايى كه پيغمبر صلى الله عليه و آله را به حق مبعوث گردانيده، كه هر آينه در گفتار مختلف شويد، و در رأى هاى شما اختلاف بسيار به هم رسد، و شما را در غربال كنند و ببيزند (چنانچه چيزى را در غربال مى كنند و خوب و بد آن را از هم جدا مى نمايند) تا به مرتبه اى كه زير شما بالا گردد، و بالاى شما زير شود (يعنى معلق و سرنگون شويد. و بعضى گفته اند كه: كوچكان و ذيلان شما، بزرگ و عزيز شوند، و بزرگان و عزيزان شما، كوچك و ذليل گردند). و پيشى گيرندگانى كه در اول امر كوتاهى كردند و بيعت ننمودند، پيشى گيرند و به غايت پيشى گيرندگانى كه در اول امر كوتاهى نكردند و به سوى بيعت پيشى گرفتند، كوتاهى كنند. به خدا سوگند كه يك سخن را نپوشيدم و يك دروغ نگفتم و رسول خدا مرا خبرداد به اين مقام (كه عبارت است از: بيعت و اتفاق بر آن حضرت) و اين روز».

۹۴۹.محمد بن يحيى و حسين بن محمد، از جعفر بن محمد، از قاسم بن اسماعيل انبارى، از حسن بن على، از ابوالمَغراء، از ابن ابى يعفور روايت كرده اند كه گفت: شنيدم از امام جعفر صادق عليه السلام كه مى فرمود:«واى بر اراذل عرب! از امرى كه نزديك رسيده». عرض كردم كه فداى تو گردم، از عرب چه قدر با حضرت قائم خواهند بود؟ فرمود كه: «جماعتى اندك و بسيار كم» (كه نظر به مقتضاى لفظ نفر، كه از ده بيشتر نباشند). عرض كردم: به خدا سوگند، كه آنها كه به اين امر قائل اند از ايشان، بسياراند. فرمود كه: «مردم را چاره اى نيست از آن كه آزموده شوند، و از هم جدا گردند، و با غربال بيخته شوند، و خلق بسيارى در چشمه غربال بيرون روند».

1.و اين دو لفظ، در معنى به يكديگر نزديكند؛ چه تمحيص آزموده گردانيدن و بى گناه كردن، و امتحان، آزمودن و در محنت و نكبت انداختن است. مترجم


تحفة الأولياء ج2
278

83 ـ بَابُ التَّمْحِيصِ وَ الِامْتِحَانِ

۹۴۸.عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ ، عَنْ أَبِيهِ ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ ، عَنْ يَعْقُوبَ السَّرَّاجِ وَ عَلِيِّ بْنِ رِئَابٍ ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام :«أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام لَمَّا بُويِعَ بَعْدَ مَقْتَلِ عُثْمَانَ ، صَعِدَ الْمِنْبَرَ وَ خَطَبَ بِخُطْبَةٍ ـ ذَكَرَهَا ـ يَقُولُ فِيهَا : أَلَا إِنَّ بَلِيَّتَكُمْ قَدْ عَادَتْ كَهَيْئَتِهَا يَوْمَ بَعَثَ اللّهُ نَبِيَّهُ صلى الله عليه و آله ، وَ الَّذِي بَعَثَهُ بِالْحَقِّ ، لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً ، وَ لَتُغَرْبَلُنَّ غَرْبَلَةً حَتّى يَعُودَ أَسْفَلُكُمْ أَعْـلَاكُمْ ، وَ أَعْـلَاكُمْ أَسْفَلَكُمْ ، وَ لَيَسْبِقَنَّ سَبَّاقُونَ كَانُوا قَصَّرُوا ، وَ لَيُقَصِّرَنَّ سَبَّاقُونَ كَانُوا سَبَقُوا ؛ وَ اللّهِ مَا كَتَمْتُ وَشْمَةً ، وَ لَا كَذَبْتُ كَذِبَةً ، وَ لَقَدْ نُبِّئْتُ بِهذَا الْمَقَامِ وَ هذَا الْيَوْمِ» .

۹۴۹.مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى وَ الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْأَنْبَارِيِّ ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ ، عَنْ أَبِي الْمَغْرَاءِ ، عَنِ ابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ ، قَالَ :سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّهِ عليه السلام يَقُولُ : «وَيْلٌ لِطُغَاةِ الْعَرَبِ مِنْ أَمْرٍ قَدِ اقْتَرَبَ». قُلْتُ : جُعِلْتُ فِدَاكَ ، كَمْ مَعَ الْقَائِمِ مِنَ الْعَرَبِ ؟ قَالَ : «نَفَرٌ يَسِيرٌ».
قُلْتُ : وَ اللّهِ ، إِنَّ مَنْ يَصِفُ هذَا الْأَمْرَ مِنْهُمْ لَكَثِيرٌ ، قَالَ : «لَا بُدَّ لِلنَّاسِ مِنْ أَنْ يُمَحَّصُوا ، وَ يُمَيَّزُوا ، وَ يُغَرْبَلُوا ، وَ يُسْتَخْرَجَ فِي الْغِرْبَالِ خَلْقٌ كَثِيرٌ» .

  • نام منبع :
    تحفة الأولياء ج2
    سایر پدیدآورندگان :
    تحقیق : مرادی، محمد
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388 ش
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 128504
صفحه از 856
پرینت  ارسال به