۹۹۹.سهل بن زياد، از على بن مهزيار، از محمد بن اسماعيل بن بزيع روايت كرده است كه گفت: سؤال كردم او را (يعنى: امام محمد تقى عليه السلام ) از چيزى از امر امام و عرض كردم: مى شود كه امام، پسرى باشد كم تر از هفت ساله؟ فرمود:«آرى و كم تر از پنج ساله نيز مى باشد». و سهل گفت كه: على بن مهزيار مرا به اين حديث، حديث كرد در سال دويست و بيست و يك.

۱۰۰۰.حسين بن محمد، از خيرانى، از پدرش روايت كرده است كه گفت:در خراسان در پيش روى حضرت امام رضا عليه السلام ايستاده بودم ... تا آخر آنچه در باب اشاره و نص بر امام محمد تقى عليه السلام گذشت. ^۱

۱۰۰۱.حسين بن محمد، از معلّى بن محمد، از على بن اسباط روايت كرده است كه گفت: امام محمد تقى عليه السلام را ديدم در حالى كه بيرون آمده بود و رو به من مى آمد. پس من به سوى او نيك نظر كردم و شروع كردم كه به سر و پاى هاى او نظر مى كردم تا قامت او را براى اصحاب خويش در مصر وصف كنم. و در بين آن كه من هم چنين نگران بودم، نشست و فرمود كه:«اى على، به درستى كه خدا در باب امامت، حجت آورده، به مثل آنچه در باب نبوت به آن حجت آورده، و فرموده كه: «وَ ءَاتَيْنَـهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا»^۲
. و فرموده كه: و لما بلغ اشده وبلغ اربعين سنة. (چنين آيه اى در قرآن نيست. بلى، در سوره قصص است كه: «وَ لَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَاسْتَوَى ءَاتَيْنَـهُ حُكْمًا وَ عِلْمًا»^۳ . و در سوره احقاف است كه: «حَتَّى إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً»^۴ . و اين اشتباه از كلينى است يا نويسندگان؛ زيرا كه از محمد بن مسعود عياشى صاحب تفسير، همين حديث را نقل كرده اند كه در تفسير به اسناد خود از على بن اسباط روايت كرده با ذكر آيه، به طريقه اى كه در سوره قصص است. و ترجمه آيه احقاف در احوال حضرت امام حسين ـ صلوات اللّه و سلامه عليه ـ مى آيد. و ترجمه آيه قصص اين است كه: «چون حضرت موسى به غايت قوت و كمال خويش كه چهل سالگى است رسيد (چنانچه از ابن عباس و مجاهد و قتاده نيز مروى است)، و راست شد قد او (يا عقلش به نهايت نَشوْ و نما رسيد)، داديم او را پيغمبرى و دانش در دين») . آن كه گاهى جائز است كه به پيغمبر، پيغمبرى عطا شود و او كودك باشد، و جائز است كه به او عطا شود و او در سن چهل سالگى باشد».

۹۹۹.سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ ، قَالَ :سَأَلْتُهُ ـ يَعْنِي أَبَا جَعْفَرٍ عليه السلام ـ عَنْ شَيْءٍ مِنْ أَمْرِ الْاءِمَامِ ، فَقُلْتُ : يَكُونُ الْاءِمَامُ ابْنَ أَقَلَّ مِنْ سَبْعِ سِنِينَ ؟ فَقَالَ : «نَعَمْ ، وَ أَقَلَّ مِنْ خَمْسِ سِنِينَ».
فَقَالَ سَهْلٌ : فَحَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ مَهْزِيَارَ بِهذَا فِي سَنَةِ إِحْدى وَ عِشْرِينَ وَ مِائَتَيْنِ .

۱۰۰۰.الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ ، عَنِ الْخَيْرَانِيِّ ، عَنْ أَبِيهِ ، قَالَ :كُنْتُ وَاقِفاً بَيْنَ يَدَيْ أَبِي الْحَسَنِ عليه السلام بِخُرَاسَانَ ، فَقَالَ لَهُ قَائِلٌ : يَا سَيِّدِي ، إِنْ كَانَ كَوْنٌ ، فَإِلى مَنْ ؟ قَالَ : «إِلى أَبِي جَعْفَرٍ ابْنِي». فَكَأَنَّ الْقَائِلَ اسْتَصْغَرَ سِنَّ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام ، فَقَالَ أَبُو الْحَسَنِ عليه السلام : «إِنَّ اللّهَ ـ تَبَارَكَ وَ تَعَالى ـ بَعَثَ عِيسَى بْنَ مَرْيَمَ عليه السلام رَسُولًا نَبِيّاً ، صَاحِبَ شَرِيعَةٍ مُبْتَدَأَةٍ ، فِي أَصْغَرَ مِنَ السِّنِّ الَّذِي فِيهِ أَبُو جَعْفَرٍ عليه السلام » .

۱۰۰۱.الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ ، عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ ، قَالَ :رَأَيْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عليه السلام ـ وَ قَدْ خَرَجَ عَلَيَّ ـ فَأَخَذْتُ النَّظَرَ إِلَيْهِ ، وَ جَعَلْتُ أَنْظُرُ إِلى رَأْسِهِ وَ رِجْلَيْهِ ، لِأَصِفَ قَامَتَهُ لِأَصْحَابِنَا بِمِصْرَ ، فَبَيْنَا أَنَا كَذلِكَ حَتّى قَعَدَ ، فَقَالَ : «يَا عَلِيُّ ، إِنَّ اللّهَ احْتَجَّ فِي الْاءِمَامَةِ بِمِثْلِ مَا احْتَجَّ بِهِ فِي النُّبُوَّةِ ، فَقَالَ : «وَ آتَيْناهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا» ؛ «وَ لَمّا بَلَغَ أَشُدَّهُ» ؛ «وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً» فَقَدْ يَجُوزُ أَنْ يُؤْتَى الْحِكْمَةَ وَ هُوَ صَبِيٌّ ، وَ يَجُوزُأَنْ يُؤْتَاهَا وَ هُوَ ابْنُ أَرْبَعِينَ سَنَةً» .