۱۰۷۵.محمد بن يحيى، از محمد بن احمد، از ابو عبداللّه رازى، از حسن بن على بن ابى حمزه، از پدرش، از ابو بصير، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده است كه گفت: به آن حضرت عرض كردم كه: آيا زكات بر امام واجب نيست؟ فرمود كه:«اى ابا محمد، سخن محالى گفتى. آيا ندانسته اى كه دنيا و آخرت، مال امام است؛ كه آن را در هر جا كه خواهد، مى گذارد و به هر كه خواهد، آن را تسليم مى نمايد، و آنچه بكند از اين امور، او را رواست از جانب خدا. اى ابا محمد، به درستى كه امام، هرگز در شبى بيتوته نمى كند كه خدا را در گردن او حقى باشد كه او را از آن سؤال كند».
۱۰۷۶.محمد بن يحيى، از محمد بن احمد، از محمد بن عبداللّه بن احمد، از على بن نعمان، از صالح بن حمزه، از ابان بن مُصعب، از يونس بن ظبيان، يا معلّى بن خُنَيس روايت كرده است كه گفت: به خدمت امام جعفر صادق عليه السلام عرض كردم كه: چه قدر از اين زمين، يا چه چيز از آن براى شما است؟ حضرت تبسم فرمود و فرمود كه:«خداى تبارك و تعالى جبرئيل عليه السلام را به سوى زمين فرستاد و او را امر فرمود كه: با انگشت بزرگ پاى خود، زمين را بشكافد و هشت نهر در آن جارى نمايد؛ از جمله آنها سيحان است. ۱ و جيحان، ۲ و از جمله آن نهرها، خَشوع است، و آن نهر شاش است، ۳ و مهران، و آن نهر هند است، ۴ و نيل مصر و دجله بغداد و فرات. پس آنچه را كه اين نهرها آب دهد كه جدولى از اينها جارى شود، يا به دلو و چرخ و امثال آن آب خورده باشد، مال ما است، و آنچه مال ما باشد، مال شيعيان ما است، و براى دشمن ما چيزى از آن نيست، مگر آنچه را كه غصب كند و بر آن مستولى شود.
و به درستى كه دوست ما قرار دارد در آنچه گشادگى آن بيشتر است از آنچه در ميان اين تا اين» (يعنى: آسمان تا زمين است) . پس اين آيه را تلاوت فرمود: «قُلْ هِىَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ فِى الْحَيَوةِ الدُّنْيَا» ، يعنى: «بگو كه: اين زينت و طيبات از براى آنان است كه ايمان آورده اند در زندگانى دنيا». و حضرت فرمود كه: «آنان كه اينها از ايشان غصب شده و بر آن استيلا به هم رسيده «خالِصَةً» ، در حالتى كه خالص و بى مُخلّ است براى ايشان «يَوْمَ الْقِيمَة»۵ ، يعنى: در روز قيامت بى غصب».
1.و در قاموس مذكور است كه سيحان، نهرى است در شام، و ديگرى در بصره، و گفته كه سيحون، نهرى است در ماوراء النهر، و نهرى در هند. مترجم
2.و آن نهر بلخ است. و در قاموس گمان كرده كه جيحان، نهرى است در ميانه شام و روم و معرّب جهان است، و جيحون، نهر خوارزم است. مترجم
3.و شاش شهرى است در ماوراء النهر. مترجم
4.و صاحب قاموس گفته كه نهر مهران، به كسر ميم، در سند است. مترجم
5.اعراف، ۳۲.