۱۱۷۹.محمد بن يحيى، از سَلمة بن خطّاب، از حسين بن عبدالرحمان، از على بن ابى حمزه، از ابو بصير، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده است در قول خداى عزّوجلّ:«وَ مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِى فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا»۱، آن حضرت فرمود:«مقصود از ذكر، ولايت امير المؤمنين عليه السلام است».
عرض كردم: «وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَـمَةِ أَعْمَى»۲ ؟ فرمود: «يعنى: چشمش كور است در آخرت و دلش نابينا است در دنيا از ولايت امير المؤمنين عليه السلام ». و فرمود كه: «آن كس در روز قيامت سرگردان است، مى گويد: «لِمَ حَشَرْتَنِى أَعْمَى وَ قَدْ كُنتُ بَصِيرًا»۳ » (و پيش از «حشرتنى» در قرآن قال ربّ نيز مذكور است كه در حديث نيست).
«قَالَ كَذَ لِكَ أَتَتْكَ ءَايَـتُنَا فَنَسِيتَهَا» ؟ فرمود كه: «آيات، ائمه عليهم السلام اند». «فَنَسِيتَهَا وَ كَذَ لِكَ الْيَوْمَ تُنسَى»۴ . «يعنى: و واگذاشتى آن آيات را، و همچنين امروز وا گذاشته مى شوى در آتش دوزخ؛ چنانچه ائمه عليهم السلام را وا گذاشتى، پس فرمان ايشان را اطاعت نكردى و سخن ايشان را نشنيدى».
عرض كردم: «وَ كَذَ لِكَ نَجْزِى مَنْ أَسْرَفَ وَ لَمْ يُؤْمِن بِـئايَـتِ رَبِّهِ وَ لَعَذَابُ الْأَخِرَةِ أَشَدُّ وَ أَبْقَى»۵ ؟ فرمود: «يعنى: كسى كه شريك گرداند به ولايت امير المؤمنين عليه السلام غير او را و ايمان نيارود به آيات پروردگار خويش و ائمه را از روى عناد ترك كند، و آثار ايشان را پيروى ننمايد، و ايشان را دوست ندارد».
و ترجمه آيات اين است كه: «و هر كه روى برتابد از ياد من، پس به درستى كه از براى اوست زيستنى تنگ و زندگانى سخت، و او را محشور مى كنيم در روز قيامت، در حالى كه نابينا باشد، مى گويد: پروردگارا، چرا مرا نابينا محشور كردى و به تحقيق كه من در دنيا بينا بودم؟. حق تعالى در جواب فرمايد كه: همچنين بود فعل تو. (يعنى: همچنان كه تو در دنيا چشم از طريق خير پوشيدى، ما خير امروز را از چشم تو پوشيديم). آيت هاى ما به نزد تو آمدند، پس آنها را فراموش نمودى، و ترك كردى و همچنان كه آيت هاى ما را ترك كردى، امروز ترك كرده مى شوى، و مانند اين جزا كه به بر تابندگان مى دهيم، جزا مى دهيم هر كه را كه از حدّ در گذشته و ايمان نياورده به آيت هاى پروردگار خود، و هر آينه، عذاب آن سراى كه كورى و عذاب دائمى است، سخت تر و پاينده تر است».
(تتمه حديث آن كه) راوى مى گويد كه: عرض كردم: «اللَّهُ لَطِيفُ بِعِبَادِهِ يَرْزُقُ مَن يَشَآءُ»۶ ؟ يعنى: «خدا بسيار نيكوكار است با بندگان خود. روزى مى دهد هر كه را مى خواهد». حضرت فرمود: «يعنى: ولايت امير المؤمنين را به او روزى مى كند». عرض كردم: «مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الْأَخِرَةِ» ؟ فرمود كه: «مراد، معرفت امير المؤمنين و ائمه عليهم السلام است». «نَزِدْ لَهُ فِى حَرْثِهِ»۷ ؟ فرمود: «يعنى: زياد مى كنيم او را از آن معرفت». و فرمود كه: «بهره خويش را از دولت ايشان تمام فرا مى گيرد».
«وَ مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَ مَا لَهُ فِى الْأَخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ»۸ ؟ فرمود كه: «او را در دولت حق با حضرت قائم عليه السلام بهره اى نباشد». و ترجمه آيه، اين است كه: «هر كه خواسته باشد كشت آن سراى را، بيفزاييم او را در كشت او، و هر كه خواسته باشد كشت دنيا را، عطا كنيم او را بهره اى از دنيا (به حسب مقتضاى حكمت)، و نيست او را در آن سراى هيچ بهره اى».
