قمى (م 300ق)؛ ابو داوود، سليمان بن سفيان؛ ابو سعيد، سهل بن زياد آدمى رازى؛ ابو العباس، عبداللّه بن جعفر بن حسين حميرى قمى؛ على بن ابراهيم بن هاشم قمى.
مقايسه كافى با صحاح ستّه
شهيد در ذكرى و نيز جمعى به تبع وى نوشته اند كه كافى بيش از صحاح سته اهل سنت حديث دارد و حتى در الذريعة آمده است: احاديث صحيح بخارى حدود هفت هزار است و بقيه صحاح سته (صحيح مسلم، سنن ترمذى، سنن ابو داوود، سنن ابن ماجه، سنن نسائى) از نه هزار تجاوز نمى كند؛ بنابر اين جميع احاديث شش صحيح مزبور شانزده هزار است كه كتاب كافى 199 حديث بيش از آنها دارد. ولى اين سخن درست نيست؛ چه كافى را اگر با اسقاط مكررات به حساب آوريم، خيلى كمتر از شانزده هزار حديث دارد و با احتساب مكررات گرچه قريب به اين تعداد مى رسد، ولى صحيح بخارى نيز به اين حساب 9082 حديث ۱ و صحيح مسلم شامل 7275 حديث است؛ ۲ بنابر اين احاديث بخارى و مسلم به تنهايى بالغ بر 16357 حديث مى شود و چهار كتاب ديگر اهل سنت نيز گر چه كوچك تر از بخارى و مسلم است؛ ولى در سنن ابو داود 4800، ۳ در سنن ترمذى حدود 5 هزار و در سنن ابن ماجه 4341 حديث آمده است و احاديث سنن نسائى از سنن ابى داوود كمتر نيست. منتهى شماره احاديث كتب اربعه، مسلما بيش از صحاح سته است؛ زيرا مجموع احاديث كتب اربعه بالغ بر چهل هزار است؛ ۴ در صورتى كه صحاح سته حدود 34 هزار حديث دارد.
به هر حال اين مزيتى براى دين اسلام است كه دستورات و احكام آن كه از
1.ابن خلدون، گر چه در كشف الظنون به نقل از ابن صلاح احاديث صحيح بخارى را ۷۲۷۵ حديث نوشته، ولى ظاهرا وى در نقل از ابن صلاح اشتباه كرده است.
2.تقريب التهذيب، به نقل از علم الحديث.
3.احاديث كافى ۱۶۱۹۹ (به نقل آقاى غفارى ۱۵۱۷۶)، من لا يحضره الفقيه ۵۰۴۴، تهذيب ۱۳۵۹۰ (يا ۱۵۱۸۱، غفارى) و استبصار ۵۵۱۱ حديث كه جمعا ۴۰۳۴۴ حديث است؛ گر چه احاديث استبصار نوعا در تهذيب آمده است.
