كافى - صفحه 490

المعيشة كافى يعنى تمام اصول و بخش عبادات فروع است، از قلم مؤلف خارج شده است. دو مجلد از نسخه اصل اين شرح كه توسط مؤلف وقف شده، در كتابخانه مدرسه نواب مشهد موجود است. شرح بخش اصول كافى دو بار در لكنهو چاپ شده است: چاپ اول در سال 1308 هجرى و چاپ دوم با تصحيح مولوى سيد تصديق حسين منتشر شده است.
4. شرح ميرزا رفيع الدين محمد نائينى بن سيد حيدر طباطبايى كه از مشايخ مجلسى بوده است. وى از اجداد ميرزا ابوالحسن جلوه، حكيم معاصر ناصرالدين شاه قاجار است.
5. شرح ملا محمد صالح مازندرانى (م 1086 م) داماد مجلسى اول. شرح وى شامل بخش هاى ذيل است: كتاب العقل والجهل، كتاب التوحيد، كتاب الحجة، ايمان و كفر، دعا، زكاة، صوم، خمس، روضه. شرح مزبور اخيرا ضمن 12 جلد با تعليقات مرحوم ميرزا ابوالحسن شعرانى توسط كتابفروشى اسلاميه تهران انتشار يافته است.
6. شرح ملا رفيع الدين محمد بن مؤمن جيلانى كه از شاگردان شيخ بهائى و از اساتيد مجلسى و شيخ حر عاملى بوده است. حواشى وى در هامش نسخه اى از كافى است كه نزد سيد على فانى اصفهانى ساكن نجف نگهدارى مى شود. ۱
7. شرح مولى محمد هادى بن مولى محمد صالح مازندرانى مقتول در فتنه افغان. ۲ شرح مزبور فقط بر قسمت فروع كافى است كه شايد نظر وى تتميم شرح پدرش كه از فروع كافى فقط زكاة و صوم و خمس را نوشته بود، بوده باشد.
8. شرح شيخ يعقوب بن ابراهيم حويزى متوفاى 1147، كه از اول كتاب زكاة شروع شده و بر اواخر اطعمه و اشربه ختم مى شود و نسخه اى از آن در مدرسه بروجردى نجف موجود است.
9. شرح اصول كافى از محمد بن عبد على بن محمد بن احمد بن على عبدالجبار،

1.الذريعة، ج ۱۴، ص ۲۷. سه نسخه خطى از آن به شماره هاى ۱۶۹۷ و ۱۶۹۸ و ۳۳۸۰ در كتابخانه مدرسه سپهسالار جديد تهران، موجود است (ريحانة الادب، ج ۴، ص ۱۶۳).

2.الذريعة، ج ۱۴، ص ۲۸.

صفحه از 496