كافى، اثر ثقة الاسلام محمد بن يعقوب كلينى (م 329) - صفحه 504

كامل ندارد. به عكس كافى كه افزون بر ذكر عناوين، در غالب موارد ـ اگر نگوييم همه آنها ـ اين عناوين با رواياتِ ابواب متناسب است.

كافى و نقدها

به رغم جايگاه رفيع كافى در ميان جوامع روايى، نقدهايى از سوى حديث پژوهان شيعه بر اين كتاب شده كه به اهمّ آنها اشاره مى كنيم:
1. در كافى تنها روايات مطابق با ديدگاه كلامى و فقهى كلينى انعكاس يافته و روايات متعارض و مخالف كه براى دستيابى فقيه به رأى صائب لازم است، نيامده است. ۱
2. در كافى رواياتى از راويان ضعيف، يا متهم به غلو آمده است.
محقق معاصر هاشم معروف الحسنى، نام 41 تن از راويان ضعيف را كه به غلو، كذب، تخليط، سوء حافظه، انحراف عقيدتى و... متهم اند، و در كافى آمده، برشمرده است.
3. برخى از روايات ضعيف كه مخالف حس، يا مبانى شيعى است در كافى آمده است، نظير روايت عُفير، رواياتى كه ماه رمضان را همواره سى روز مى داند، يا شمار ائمه را سيزده تن اعلام كرده است، يا در كتاب الحجه رواياتى به چشم مى خورد كه بنابر نظر برخى از محققان در برگيرنده نگرش غلوآميز درباره ائمه عليهم السلام است و از اين جهت بايد آنها را ساخته و پرداخته غاليان دانست. ۲
4. كلينى بسيارى از احكام را فروگذاشته و ابواب فقهى را نيز به طور كامل ذكر نكرده است. ۳

1.وافى، ج ۱، ص ۶؛ پژوهشى در تاريخ حديث شيعه، ص ۴۸۳.

2.پژوهشى در تاريخ حديث شيعه، ص ۴۸۵؛ علم حديث، ص ۲۸۲ ـ ۲۹۱. هاشم معروف الحسنى در كتاب الموضوعات فى الاخبار والآثار و علامه شوشترى در كتاب الأخبار الدخيلة شمارى از روايات كافى را مورد نقد قرار داده اند. برخى از مغرضان و معاندان با تدوين كتاب هايى هم چون كسر الصنم متعصبانه به كلينى و روايات كافى تاخته اند.

3.وافى، ج ۱، ص ۶.

صفحه از 510