كافى، اثر ثقة الاسلام محمد بن يعقوب كلينى (م 329) - صفحه 506

جمله كارهاى انجام يافته بر اين كتاب است. ۱

بررسى استناد روضه به كلينى

درباره استناد تمام مجلدات كافى به كلينى هيچ يك از محققان ترديدى روا نداشته اند. در اين ميان تنها ملا خليل قزوينى معتقد است كه روضه از تأليفات ابن ادريس حلى است كه اشتباها به كلينى منتسب شده است. اين ديدگاه از نگاه همه حديث شناسان مورد نقد قرار گرفته و دلايلى بر رد آن به شرح ذيل ارائه شده است:
1. راويانى كه در آغاز سند كافى و از جمله روضه از آنان نام برده شده و كلينى مستقيما از آنان نقل مى كند جزء طبقه هشتم يا نهم روايت اند و كلينى خود از طبقه نهم است. در حالى كه ابن ادريس جزء طبقه پانزدهم است. چگونه ممكن است ابن ادريس كه خود در طبقه پانزدهم است بدون واسطه از اشخاصى روايت كند كه در طبقه هشتم، يا نهم اند.
3. اسانيد روايات روضه با اسانيد روايات در اصول و فروع كافى يكسان است، كه اين امر نشان از يكى بودن مؤلف آنهاست.
3. نجاشى و شيخ طوسى كه سال ها پيش از ابن ادريس بوده اند، روضه را جزئى از كافى و تأليف كلينى دانسته اند. اگر ادعاى تأليف روضه از سوى ابن ادريس (م 598) صحيح باشد، چگونه ممكن است نجاشى و شيخ سال ها پيش، از وجود و انتساب اين كتاب مطلع باشند.
4. وجود جمله پايانى در كتاب روضه نشان گر انتساب آن به كلينى است. ۲

شروح كافى

افزون بر حاشيه و تعليق نويسى بر كافى، شرح هاى متعددى بر اين كتاب نگاشته شده است، در مقدمه معجم بحار الأنوار به جز وافى و شرح هاى برخى از روايات كافى،

1.براى تفصيل بيشتر ر.ك: كافى، ج ۱، ص ۳۰ ـ ۳۵ (مقدمه)؛ المعجم المفهرس لألفاظ أحاديث بحار الأنوار، ج ۱، ص ۶۵ ـ ۶۶.

2.ر.ك: خاتمه مستدرك الوسائل، ج ۳، ص ۵۳۵.

صفحه از 510