2 . قلب هايى كه اسماى جلال و عظمت الهى در آن تجلّى كرده است. در اين قلوب، خوف بر رجا غلبه دارد همچون قلب يحياى پيامبر عليه السلام .
3 . قلبى كه اسماى جمال و جلال، هر دو در آن تجلّى كرده است و در نتيجه، خوف و رجا يكسان در آن وجود دارد. ۱ صاحب اين قلب جمعى، «اَحَدى احمدى، خاتمِ دايره كمال و جامعِ ولايت مطلقه و نبوّت مطلقه است»؛ ۲ يعنى پيامبر اكرم.
امام رحمه الله معتقد است:
اين خوف و رجا كه از تجلّيات آسمانى است؛ منقطع شدنى نيست و به انقطاع دار طبيعت و رجوع نفس شريفه آنان از اين عالم، منقطع نشود. ۳
حضرت امام رحمه الله، گفتار صدرالمتألهين را كه ناظر بر انقطاع خوف در آخرت است، نقل كرده و در توجيه آن، بيان نموده كه مقصود ايشان خوف از عذاب و عقاب است، نه خوف از تجلّيات جلال؛ زيرا خوف در اثر تجلّى اسماى جلال، به سبب استمرار و كمال تجلّى در جهان آخرت، همچنان استمرار دارد. امام رحمه الله مى فرمايد:
و اين كه در شرح اُصول [كافى]، فيلسوف عظيم الشأن اسلامى و حكيم بزرگوار ايمانى، در ذيل اين فقره از حديث شريف فرمودند كه «خوف، از كمال باقيه در عالم آخرت نيست و منقطع مى شود به انقطاع اين عالم»، مقصود، غير از اين خوف است كه از تجلّيات جلال است؛ زيرا كه اين تجلّيات، بعد از رفع اشتغال از طبيعت، بالاتر و كامل تر است. ۴
سه. زهد عارفان
حضرت امام رحمه الله پيش از پرداختن به اقسام زهد، بر دو نكته تأكيد مى كند:
1 . صفات نفسانى و مقامات انسانى، مراتب و درجات بى شمارى دارد كه به حسب جزئيات، قابل احصا نيست.
2 . اگر در ظاهر گفتار ائمه عليهم السلام ، احيانا اختلاف ديده مى شود، به سبب اختلاف
1.همان، ص۱۴۲ ـ ۱۴۳(با تلخيص).
2.همان، ص ۱۴۳.
3.همان، ص ۱۴۳ ۱۴۴.
4.همان، ص ۱۴۴.