ادراكات و به فراخور مقام و مرتبه افراد است. ^۱
امام رحمه الله، آن گاه، زهد را به سه دسته: زهد عامّه، زهد خاصّه و زهد اخصّ خواص، تقسيم مى كند. ^۲ ايشان درباره زهد اخصّ خواص، چنين آورده است.
درجه سوم، زهد اخصّ خواص است و آن، عبارت است از اعراض لذّات روحانى و ترك مشتيهات عقلانى، براى رسيدن به مشاهده جمال جميل الهى و وصول به حقايق معارف ربّانى و اين، اوّلِ مقامات اوليا و محبّين است و از مراتب عاليه زهد است... و پس از اين مقام، اوّل مراتب فنا، براى سالك دست دهد كه آن، عبارت است از فناى لذّات و عدم التفات به آن و پس از اين، مقامات ديگر اولياست. ^۳

چهار. صبر عارفان

حضرت امام رحمه الله، در فصلى تحت عنوان «در بعض مراتب صبر كه مخصوص به اهل سلوك و كمّل اولياست»، صبر اوليا را به شش قسم، بدين ترتيب، تقسيم كرده است: صبر للّه ، صبر باللّه ، صبر على اللّه ، صبر فى اللّه ، صبر مع اللّه ، صبر عن اللّه . ^۴
ايشان در تبيين سه قسم اخير صبر عارفان، چنين آورده است:
... امّا صبر فى اللّه ... براى اهل حضور است كه مشاهده جمال اسمايى كردند. پس در آن مشاهدات و جلوات، هر چه صبر كنند و دل را از استهلاك و اضمحلال نگه دارند، صبر فى اللّه است.
و امّا صبر مع اللّه ... براى مشاهدين جمال ذات است كه از مقام مشاهده جمال اسمايى، بيرون رفته و به مشاهده ذاتى رسيده اند... پس از اين، مقام استهلاك و فناست كه اسم و رسمى از سالك و صبر و سلوك نيست.
و امّا صبر عن اللّه ... صبر مشتاقين و محبوبين جمال است كه پس از ارجاع آنها به مملكت خود، ناچار بايد صبر كنند و از جمال جميل براى اطاعت خود او