نگاهى به كتاب « شرح حديث جنود عقل و جهل » - صفحه 354

فصلى را به توضيح آن، اختصاص مى دهد.
ب) برخى از واژه هاى دشوار يا واژه هايى را كه در ارائه تصويرى روشن از صفات اخلاقى مؤثّر، توضيح مى دهد.
ج) به مباحث اساسى اى كه مربوط به تبيين صفت حسنه يا رذيله است، مى پردازد؛ نظير اين كه صفات حسنه، منطبق با فطرت و صفات رذيله، مخالف با فطرت است و طرح سؤال هايى از قبيل اين كه: راه تحصيل صفات حسنه و گريز از صفات رذيله چيست؟ و... .
د) روايات و آياتى را كه مربوط به صفات حسنه يا رذيله مورد بحث باشد، ياد مى كند.
ه) حضرت امام رحمه الله در فصول كتاب، فصلى را به پند و نصيحت، اختصاص داده است.
2. چنانكه از لابه لاى مطالب كتابْ هويداست، امام رحمه الله به بسيارى از كتب روايى، فقه الحديثى، اخلاقى، فلسفى، عرفانى و... مراجعه داشته و به مناسبت، از آنها ياد كرده است. ۱ در پايان كتاب، بيش از يكصد منبع براى كتابْ ذكر شده است كه نشان دهنده وسعت نگرش و عمق مباحث ايشان است.
3. حضرت امام رحمه الله به مناسبت، پس از يادكردِ ديدگاه بزرگانى همچون علّامه مجلسى، ۲ فيض كاشانى، ۳ غزالى، ۴ معرّفى كرده است. صدرالمتألهين، ۵ شيخ الرئيس، ۶ خواجه عبداللّه انصارى ۷ و... به تأييد يا نقد ديدگاه آنها پرداخته است.
4. صبغه حاكم بر كتاب، صبغه اخلاقى و عرفانى است. از اين رو، كتاب گرچه به

1.ر.ك: شرح حديث جنود عقل و جهل، ص۱۳، ۱۶۴، ۲۱۵، ۲۳۹، ۲۶۰، ۴۰۱، ۴۱۰ و...

2.ر.ك: همان، ص ۲۲.

3.ر.ك: همان، ص ۲۷.

4.ر.ك: همان، ص۱۲ ۱۳. ايشان به شدّت از كتاب احياء علوم الدين غزالى انتقاد كرده و آن را حاوى نقل هاى بى فايده و دروغ دانسته و براى تربيت اخلاقى، بازدارنده

5.ر.ك: همان، ص۲۳۱ و ۴۰۱.

6.ر.ك: همان، ص۱۶۳ و ۲۶۰.

7.ر.ك: همان، ص ۲۱۵.

صفحه از 382