حضرت امام رحمه الله در بررسى رأفت، به عنوان يكى از جنود عقل، به اين مسئله اشاره كرده است. ايشان براساس مبانى فلسفى خود و عمدتا بر مبناى اصالت وجود، چگونگى اتّصاف خداوند را براساس اختلاف مراتب وجود، حلّ كرده است. براساس ديدگاه ايشان، علم در خداوند، همان علم در آدمى است؛ امّا در مرتبه اى بس بالاتر، بلكه بالاترين مرتبه وجودى آن. ايشان مى فرمايد:
بايد دانست كه درحقيقتِ رحمت و رأفت، معنى رقّت كه ملازم با انفعال است، دخالت ندارد؛ بلكه اين حقايق، چون ساير حقايق وجوديه، به حسب اختلاف نشئات و مراتب و منازل، احكام آنها بالعرض فرق كند. چنانچه حقيقت علم و قدرت و حيات (كه از اصول اوصاف كماليه وجوديّه است) بر حسب منازل و مراحل صعود و نزول، احكامشان فرق دارد؛ از مرتبه علم و قدرت و حيات ذاتيه واجبه قديمه قيوميّه تا مرتبه نازله انفعاليه تجديديّه حادثه متقوّمه به غير... ^۱
حضرت امام رحمه الله، سپس به دو نظريه درباره كيفيت اتّصاف خداوند به اسما و صفات، اشاره كرده و آن را تأويلى خُنك و مخالف برهان دانسته است. آن دو نظريه، يكى ترتيب آثار است كه مقصود ايشان از ترتيب آثار، همان مسلك متداول پيش گفته، يعنى «خذ الغايات و اترك المبادى» است و ديگر، معامله اين صفات با بندگان. امام رحمه الله مى نويسد:
اين قبيل اسما را كه بر ذات مقدس حق تعالى شأنه اجرا مى شود، تأويل كنيم به ترتيب آثار يا بگوييم معنى رأفت حق تعالى و عطوفت او، معامله نمودن آن ذات مقدس است با مؤمنين، معامله رأفت و عطوفت و همين طور نسبت به مقابلات اسماى جمالى؛ و اين تأويلات، علاوه بر برودت، مخالف با برهان نيز هست. ^۲
حضرت امام رحمه الله، آن گاه از صدرالمتألهين كه اتّصاف خداوند به صفات را به معناى ترتيب آثار دانسته، انتقاد كرده است. ^۳