ط) و به مسجد محل رفت و جزوه هاى كافى را روى زمين چيد.
در مورد شش مطلب اخير اين نكته بايد گفته شود كه كلينى در اصل، از مردم رى بوده است و در اواخر عمر به بغداد سفر كرده است، اين سفر مسلم است ولى علت و خصوصيات آن و مسير سفر روشن نيست، وقايع بعد از ورود به بغداد نيز، آن چنان معلوم نيست.
ى) چون جامع مذهبى شيعه را عوض آن كه در قم مهد تشيع عرضه كند، در مركز اهل سنت عرضه كرد لذا فقط چند تن معدود قدر او را شناختند و به استماع كتاب او پرداختند.
يا) شايد هم بدين علّت بود كه نوجوان بودند و زبانشان كوتاه.
يب) در هر حال ديگران او را نديده و نشناختند و با كتاب او فقط سال ها پس از مرگش آشنا شدند. در مورد سه نكته اخير بايد گفت كه شاگردان ثقة الاسلام كلينى كه از او روايت كرده اند، بسيار مى باشند. در مقدمه كتاب كافى نام 15 نفر از ايشان را ذكر كرده اند ^۱ كه نام مشاهير ايشان را در اينجا مى آوريم:
1. ابوغالب زرارى احمد بن محمد بن محمد بن سليمان ^۲ (285ـ 368)، در مصاحبه آمده است كه هنگامى كه شيخ كلينى در بغداد كافى را عرضه مى كند تنها دو سال از عمر شريفش باقى مانده بود، وفات مرحوم كلينى در سال 328 يا 329 رخ داده است بنابراين هنگام عرضه كافى به نظر ايشان سال 326 يا 327 مى باشد، در اين سال ابوغالب زرارى 41 يا 42 سال داشته و به هيچ وجه نوجوان نبوده است.
2. ابوالقاسم جعفر بن محمد بن قولويه ^۳ (م 369)، اين شخصيت كه از دانشمندان