آخرين كلام در عرصه روايت و درايت حديث - صفحه 588

همو درخواست كرده بود، بر او و ساير همفكرانش قرائت كند باشد كه از گزند حوادث در امان بماند. ۱

و اما گزارشى از سفر قم:

اواخر مرداد ماه سال 62 به حضور آيت اللّه منتظرى رسيدم. در خلال يك رشته مذاكرات كه حدود يك ساعت به طول انجاميد، اصولاً از نام صحيح الكافى انتقادى به عمل نيامد، بلكه تنها مقدمه آن مورد بحث و نظر قرار گرفت. آيت اللّه منتظرى فرمودند: «درست است كه يك رشته احاديث كافى مانند حديث سلسلة الحمار، براى عرضه عمومى مناسب نيست، درست است كه صحاح كافى آن هم صحيح اعلايى براى عرضه عمومى و مراجعات دانشگاهى مناسب تر است، و مقدمه صحيح الكافى را تند و نامناسب نوشته ايد. بايد مقدمه جديدى تهيه نماييد كه حاوى اين نكات باشد ... يكى از آقايان هم نسخه هاى موجود لبنان را بياورند و بعد از تعويض مقدمه منتشر نمايند».
من همان شب مقدمه مطلوب را تهيه كردم و صبح روز بعد به دفتر آيت اللّه منتظرى سپردم تا به عرض ايشان برسانند. قرار شد كه شب همان روز به اطلاع من برسانند كه اگر مقدمه جديد وافى و كافى نباشد، تجديدنظر كنم، والا تاكنون بى اطلاع مانده ام گويا تصميم آن شب را مسكوت نهاده اند.
***
و اينك چند كلمه با آقاى محمد جاودان كه قسمتى از بيانات ايشان در شماره 8 كيهان فرهنگى منتشر شده است.
در آغاز سخن به ايشان خاطرنشان مى سازم كه اول كتاب معرفة الحديث را با دقت مطالعه نمايند سپس به نقد و اعتراض بنشينند. آنچه را تاكنون در اعتراض به كتاب صحيح الكافى شنيده ام، پاسخ آن را به كتاب معرفة الحديث خود حوالت داده ام و همگان پاسخ خود را مستدل و مشروح آن جا گرفته اند. در اين جا به خاطر خوانندگان

1.ر.ك: غيبت نعمانى، ص ۲۴۹.

صفحه از 612