نقد و بررسی حدیثی در فضیلت ایرانیان

نشریه : حدیث پژوهی

نویسنده : پديدآورنده : مجید معارف
پديدآورنده : یحیی میرحسینی

چکیده :

راویان و جامعان روایی، احادیثی را به پیامبر(ص) نسبت می‌دهند که درون‌مایه آن، به نوعی به فضیلت و برتری اهل فارس اشاره دارد تا حدی که می‌گوید اگر علم در ستاره ثریا هم باشد، اهل فارس بدان نائل خواهند شد. این فضل و برتری در روایات، حداقل با سه واژه «ایمان»، «علم» و «دین» آمده است. این احادیث را می‌توان در مجامع حدیثی، کتاب‌های تاریخی و تفاسیر شیعه و اهل سنت جستجو کرد. در این مقاله، نخست، گستره انعکاس روایات اهل سنت که از بسامد بیشتری برخوردار است، مورد بررسی قرار گرفته، سپس به نقل‌های امامیه پرداخته می‌شود. آنگاه محتوای آن‌ها بررسی و دیدگاه‌های گوناگون درباره مصادیق آن‌ها مورد بحث قرار خواهد گرفت. در ارزیابی این روایات، چند دیدگاه اساسی مطرح شده است، به این صورت که گروهی با اعلام صحت و یا سکوت، موافقت خود را با آن‌ها ابراز داشته و برخی دیگر که تماماً از متأخران هستند، مخالف این احادیث‌اند و تمام آن‌ها را جعلی می‌پندارند. در این میان، دیدگاه بینابینی وجود دارد که برخی از این احادیث را صحیح و برخی را تحریف شده می‌داند. در پایان، با بررسی رجالی و سندی روایات، به این نتیجه دست یافتیم که این احادیث از دید اهل سنت، صحیح و مطابق علم الحدیث شیعیان، ضعیف است.