41. اصول آل الرسول.
مهم ترين اثر اين فقيه ارجمند كه ظاهرا حدود پنجاه سال در دست تأليف، تنظيم و تكميل بوده و متأسفانه نسخه اى از آن سراغ نداريم همين كتاب اصول آل الرسول است.
مناسب است برخى از عبارات را درباره اين كتاب نقل كنيم.
علّامه تهرانى در نقباء البشر مى نويسد:
له تصانيف، فمنها اصول آل الرسول الذى لم يكن مثله.
و نيز در الذريعة مى فرمايد:
اصول آل الرسول صلى الله عليه و آله در استخراج ابواب اصول فقه از روايات اهل بيت عليهم السلام ، تأليف شيخ مشايخ ما سيد ميرزا هاشم بن سيد ميرزا زين العابدين موسوى خوانسارى(م 1318ق). در اين كتاب، احاديث وارده از اهل بيت عليهم السلام را كه شامل قواعد اصول فقه بوده، گردآورى كرده و به ترتيب مباحث اصول فقه مرتب ساخته است. در اجازه اى كه براى شيخ ما مرحوم شيخ الشريعة اصفهانى نگاشته مى نويسد:
در اين كتاب بيش از چهار هزار روايت مربوط به اصول فقه را گردآورى كرده و وجه دلالت هر كدام را بر مقصود بيان كرده ام. ۱
مؤلف در كتاب مبانى الاصول خود مى نويسد:
جمعت قريبا من خمسة آلاف حديث من الأحاديث التى يتفرع عليها الفروع... و سمّيتها بأصول آل الرسول....
مرحوم مير سيد احمد روضاتى در مقدمه كتاب ميزان الأنساب مى نويسد:
اين كتاب را به نظر استاد خود شيخ انصارى رسانيده ايشان در زمان وفات شيخ انصارى 45 ساله بوده است. و شيخ آن را ستوده و بر اتمام آن تحريص كرده و گفته است: من به اين كتاب نياز دارم. ۲
1.الذريعة، ج ۲، ص ۱۷۷.
2.ر. ك: مقدمه ميزان الانساب، ص ۲۲.
