تصحیف "استیثاقنا" به "استثناؤنا" و اثر آن در شرح ها و ترجمه های نهج البلاغه

نشریه : پژوهشنامه نهج البلاغه

نویسنده : پديدآورنده : سید علی میرلوحی
پديدآورنده : سیده ریحانه میرلوحی

چکیده :

متون قدیم عربی و فارسی در طول تاریخ در اثر استنساخ مکرر و یا سهو القلم کاتبان دستخوش تصحیف و اختلاف فراوان شده و در برخی موارد بیان اختلاف نسخه ­ها حتی چند برابر اصل متن گردیده و این امر به دشواری و درک متن و ترجمه آن انجامیده است.
در این گفتار عبارت"استیثاقنا" در خطبه 127 و 176 نهج ­البلاغه که به اشتباه"استثناؤنا" ضبط شده به ­عنوان شاهد تأثیر تصحیف در شرح و ترجمه متون مورد بررسی قرار می­ گیرد و در نتیجه روشن می ­شود:
1. بسیاری شارحان و مترجمان نهج­ البلاغه با کمک سیاق کلام توانسته ­اند همان وجه صحیح عبارت را ترجمه و شرح نمایند.
2. جناس تصحیف در برخی موارد می ­تواند موجب اشکال و اشتباه در متون قدیم شود.
3. تصحیح بینا بین متون در برخی موارد موجب می ­شود متن در دست تصحیح دقیق­تر و صحیح­تر ارائه گردد.