باب پنجم
اصل:باب ثواب العالم والمتعلّم
شرح: اين باب، بيان ثواب داناى مسائل دين و ثواب ياد گيرنده مسائل دين است. در اين باب، شش حديث است.
[حديث] اوّل
۰.اصل: [مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَعَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ؛ وَمُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ، عَنْ عَبْدِ اللّه ِ بْنِ مَيْمُونٍ الْقَدَّاحِ؛ وَعَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسى، عَنِ الْقَدَّاحِ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام ، قَالَ: ]«قَالَ رَسُولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَنْ سَلَكَ طَرِيقاً يَطْلُبُ فِيهِ عِلْماً، سَلَكَ اللّه ُ بِهِ طَرِيقاً إِلَى الْجَنَّةِ، وَإِنَّ الْمَلَائِكَةَ لَتَضَعُ أَجْنِحَتَهَا لِطَالِبِ الْعِلْمِ رِضاً بِهِ، وَإِنَّهُ يَسْتَغْفِرُ لِطَالِبِ الْعِلْمِ مَنْ فِي السَّمَاءِ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ حَتَّى الْحُوتِ فِي الْبَحْرِ».
شرح: گفت رسول اللّه صلى الله عليه و آله كه: هر كه رود در راهى كه طلب كند در آن راه، علم دين را، مى برد اللّه تعالى او را در راهى سوى بهشت. و به درستى كه فرشتگان هر آيينه مى گسترانند بال هاى خود را براى طالب علمِ دين تا قدم بر آن بال ها نهد، از بس كه راضى اند به او، به اين معنى كه دوست مى دارند او را. و به درستى كه از اللّه تعالى آمرزش مى خواهد براى طالب علمِ دين هر كه در آسمان است، از فرشتگان و ارواح انبيا و اوصيا و هر كه در زمين است، از آدميان و جنّيان و جنبندگان تا ماهى در دريا.
مخفى نماند كه استغفار ماهى و مانند آن، مثل آن است كه از هُدهُد و مورچه صادر شد نزد سليمان عليه السلام ، يا به زبان حال است؛ و مراد، اين است كه: بركت و فايده طالب علمِ دين به ايشان نيز مى رسد و اين، باعث آمرزش طالب علمِ دين مى شود. پس گويا كه ايشان استغفار براى او مى كنند.