11. صافى در شرح كافى
تسميه اين شرح به نام «صافى» هر چند كه در طليعه گفتار مصنّف در جزء اوّل آن، چندان صريح و واضح نمى باشد، لكن در ابتداى شرح قسم فروع از كافى، مصنّف به اين عنوان تصريح كرده و از اين شرح به عنوان «صافى شرح كافى» ياد نموده است.
مرحوم آقا بزرگ تهرانى نيز در سه موضع از الذريعة، از اين شرح به نام «صافى» نام برده و به ترجمه آن پرداخته است. ۱ و همچنين در ساير كتاب هاى تراجم و فهارس نيز به همين عنوان، نام برده شده است؛ ۲ و به همين دليل بوده كه در چاپ حجرى اين كتاب هم كه در لكهنو سال 1323 منتشر شده، به همين عنوان، نامگذارى شده است، هر چند كه در برخى از نسخه هاى اين شرح، با عنوان «صافى گنجينه شاهى» يا مطلق «گنجينه شاهى» از آن نام برده اند، كه از آن جمله است نسخه موجود در مدرسه گلپايگانى به شماره (86/26) كه به خطّ برادر مؤلّف جعفر بن غازى مى باشد؛ وى در پايان نسخه از اين شرح به عنوان «گنجينه شاهى» ياد كرده است و گويا منشأ اشتباه وى، تعبير مصنّف در ابتداى جزء اوّل اين شرح بوده كه خطبه خود را با عبارت «فتح صافى گنجينه شاهى شرح كافى...» شروع كرده است.
به هر حال، خود مؤلّف در ابتداى شرح كتاب الوصايا از قسم فروع، تصريح نموده كه نام اين شرح را «صافى شرح كافى» نهاده و هرگونه ترديد و شبهه را در اين خصوص، زائل نموده است. بر اين شرح، حاشيه اى توسّط برادر شارح، مولى محمّد باقر بن غازى قزوينى نگاشته شده است كه صاحب ذريعه و صاحب كتاب أعيان الشيعه از آن ياد كرده اند. ۳
1.ر.ك: الذريعة، ج ۶، ص ۱۴۵؛ و ج ۱۴، ص ۲۷؛ و ج ۱۵، ص ۴، ش ۱۷.
2.ر.ك: أعيان الشيعة، ج ۶، ص ۳۵۶؛ كشف الحجب والأستار، ص ۳۴۸، ش ۱۹۴۲.
3.ر.ك: الذريعة، ج ۶، ص ۷۸، ش ۴۰۴؛ أعيان الشيعة، ج ۶، ص ۳۵۶.
