شرح: در اين حديث ، تعيينِ أَدْنَى الْمَعْرفه نشده ، پس مناسبتِ آن به اين باب اين است كه در آن ، تفسيرِ أَدْنَى الْمَعْرفه مى شود .
يعنى : شنيدم از امام جعفر صادق عليه السلام مى گفت كه: به درستى كه كار اللّه تعالى در آفريدن آسمان ها و زمين و آنچه ميان آنها است ، همه خوشايند و مشتمل بر حكمت ها است ؛ به اين معنى كه هر يك گواه ربوبيّت او و يگانگى او در حكم در مُخْتَلَفٌ فِيهِ است ، ليك اين قدر هست كه ، به تحقيق حجّت گيرى كرده بر شما اگر شريك حكم او شويد به آن قدر كه به تحقيق شما را به آن شناسا كرده از بزرگىِ مرتبه خود ؛ به معنى اين كه هر مكلّفى بى حاجت به وحى مى داند آن را ، اگر چه تفصيل مخلوقات الهى و حكمت هاى او در خلقِ هر چيز ، معلومِ هر مكلّفى نيست .

[حديث] سوم

۰.اصل: وَسُئِلَ أَبُو جَعْفَرٍ عليه السلام عَنِ الَّذِي لَا يُجْتَزَأُ بِدُونِ ذلِكَ مِنْ مَعْرِفَةِ الْخَالِقِ، فَقَالَ:«لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ، وَلَا يُشْبِهُهُ شَيْءٌ، لَمْ يَزَلْ عَالِماً سَمِيعاً بَصِيراً» .

شرح: و پرسيده شد امام محمّد تقى عليه السلام از چيزى كه اكتفا كرده نمى شود به كمتر از آن از جمله شناخت بزرگىِ مرتبه آفريننده ، پيش از تكليف به طلب رسول؟
پس در جواب گفت اين كه : نيست مانند آن قِسم ، كسى در اسمِ جامِد محضْ چيزى ؛ و مانند نمى باشد او را در اسم جامد محضْ چيزى ، نه در حال و نه در استقبال ؛ چه هميشه بوده داناى شنواى بينا. بيان اين شد در حديث سابق .

[حديث] چهارم

۰.اصل: [مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ يُوسُفَ بْنِ بَقَّاحٍ، عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُمَرَ، قَالَ: ]سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام يَقُولُ:«إِنَّ أَمْرَ اللّه ِ كُلَّهُ عَجِيبٌ إِلَا أَنَّهُ قَدِ احْتَجَّ عَلَيْكُمْ بِمَا قَدْ عَرَّفَكُمْ مِنْ نَفْسِهِ» .