527
گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام

اشاره اى به چگونگى به جا آوردنِ نماز خوف

در بيشتر نقل ها ، آمده است كه امام حسين عليه السلام ، نماز ظهر عاشورا را با جماعت ، به شكل نماز خوف خوانده اند.
گفتنى است كه نماز خوف ، مانند نماز مسافر ، چه به صورت فُرادا و چه به جماعت ، شكسته (قصر) است و در صورتى كه به جماعتْ خوانده شود ، بنا بر مشهور ، بدين گونه است كه : مجاهدان ، دو دسته مى شوند . دسته اوّل ، يك ركعت با امام مى خوانند و امام ، پس از اِتمام ركعت اوّل ، تأمّل مى كند تا مأمومان ، ركعت دوم را فُرادا بخوانند و خود را به سنگرها و نقاطى كه بايد بروند ، مى رسانند و آن گاه ، گروه دوم ، جاى آنها را مى گيرند و ركعت اوّل خود را با ركعت دوم امام ، به جا مى آورند.
نماز خوف ، به گونه هاى ديگرى نيز بيان شده و جزئيات بيشترى دارد كه در كتب تفسيرى و فقهى ، آمده است.


گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام
526

حسين عليه السلام ، سرش را بلند كرد و سپس فرمود : «از نماز ، ياد كردى . خداوند ، تو را از نمازگزارانِ ذكرگو قرار دهد! آرى . اكنون ، اوّلِ وقت آن است» .
سپس فرمود : «از آنان بخواهيد كه از ما دست بكِشند تا نماز بخوانيم» .
حُصَين بن تميم ، به ايشان گفت: آن [ نماز ] ، پذيرفته نمى شود !
حبيب بن مُظاهر به او گفت: پذيرفته نمى شود ؟! پنداشته اى كه نماز، از خاندان پيامبر خدا صلى الله عليه و آله قبول نمى شود و از تو ـ اى درازگوش ـ ، پذيرفته مى شود ؟! ...
ابو ثُمامه صاعدى ، يكى از پسرعموهايش را كه در لشكر دشمن بود ، كُشت . سپس ، نماز ظهر را خواندند. حسين عليه السلام با ايشان ، نماز خوف گزارد و آن گاه ، بعد از ظهر ، دوباره جنگيدند و جنگ ، بالا گرفت . ۱

۴۴۸.الإرشاد:جنگ ، بالا گرفت و شديد شد و كشتگان و زخميان در ياران ابا عبد اللّه الحسين عليه السلام ، فراوان شدند ، تا آن كه ظهر شد و حسين عليه السلام با يارانش، نماز خوف گزارد . ۲

1.فَلا يَزالُ الرَّجُلُ مِن أصحابِ الحُسَينِ عليه السلام قَد قُتِلَ ، فَإِذا قُتِلَ مِنهُمُ الرَّجُلُ وَالرَّجُلانِ تَبَيَّنَ فيهِم ، واُولئِكَ كَثيرٌ لا يَتَبَيَّنُ فيهِم ما يُقتَلُ مِنهُم . قالَ : فَلَمّا رَأى ذلِكَ أبو ثُمامَةَ عَمرُو بنُ عَبدِ اللّه ِ الصّائِدِيُّ قالَ لِلحُسَينِ عليه السلام : يا أبا عَبدِ اللّه ِ ، نَفسي لَكَ الفِداءُ ! إنّي أرى هؤُلاءِ قَدِ اقتَرَبوا مِنكَ ، ولا وَاللّه ِ ، لا تُقتَلُ حَتّى اُقتَلَ دونَكَ إن شاءَ اللّه ُ ، واُحِبُّ أن ألقى رَبّي وقَد صَلَّيتُ هذِهِ الصَّلاةَ الَّتي دَنا وَقتُها . قالَ : فَرَفَعَ الحُسَينُ عليه السلام رَأسَهُ ، ثُمَّ قالَ : ذَكَرتَ الصَّلاةَ ، جَعَلَكَ اللّه ُ مِنَ المُصَلّينَ الذّاكِرينَ ! نَعَم ، هذا أوَّلُ وَقتِها ، ثُمَّ قالَ : سَلوهُم أن يَكُفُّوا عَنّا حَتّى نُصَلِّيَ . فَقالَ لَهُمُ الحُصَينُ بنُ تَميمٍ : إنَّها لا تُقبَلُ ! فَقالَ لَهُ حَبيبُ بنُ مُظاهِرٍ : لا تُقبَلُ؟! زَعَمتَ الصَّلاةَ مِن آلِ رَسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله لا تُقبَلُ ، وتُقبَلُ مِنكَ يا حِمارُ ؟ !... وقَتَلَ أبو ثُمامَةَ الصّائِدِيُّ ابنَ عَمٍّ لَهُ كانَ عَدُوّا لَهُ ، ثُمَّ صَلُّوا الظُّهرَ ، صَلّى بِهِمُ الحُسَينُ عليه السلام صَلاةَ الخَوفِ ، ثُمَّ اقتَتَلوا بَعدَ الظُّهرِ ، فَاشتَدَّ قِتالُهُم (تاريخ الطبرى : ج ۵ ص ۴۳۹ ـ ۴۴۱) .

2.اِشتَدَّ القِتالُ وَالتَحَمَ ، وكَثُرَ القَتلُ وَالجِراحُ في أصحابِ أبي عَبدِ اللّه ِ الحُسَينِ عليه السلام إلى أن زالَتِ الشَّمسُ ، فَصَلَّى الحُسَينُ عليه السلام بِأَصحابِهِ صَلاةَ الخَوفِ (الإرشاد : ج ۲ ص ۱۰۵ ، إعلام الورى : ج ۱ ص ۴۶۴) .

  • نام منبع :
    گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    با همکاری: طباطبایی نژاد، سید محمود ؛ سید طبایی، سید روح الله ؛ تلخیص : خوش نصیب، مرتضی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389 ش
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 322335
صفحه از 1036
پرینت  ارسال به