مشیخة التهذیب

شیخ طوسی پس از اتمام کتاب، به منظور رفع ارسال در اسناد، اقدام به تألیف مشیخه نموده است و در آن، طریق خود را به هر یک از صاحبان «کتاب» یا «اصل»، مشخّص نموده است.

مرحوم شیخ طوسی، اسناد کتاب تهذیب الأحکام را از صاحب کتاب یا اصلی که روایت را از وی اخذ نموده است، شروع می نماید.

ایشان، پس از اتمام کتاب، به منظور رفع ارسال در اسناد، اقدام به تألیف مشیخه نموده است و در آن، طریق خود را به هر یک از صاحبان «کتاب» یا «اصل»، مشخّص نموده است. برای تکمیل جمیع اسناد، لازم است به مشیخه الاستبصار و کتاب الفهرست مؤلّف، مراجعه شود.

شایان ذکر است که عنوان موجود در کتاب، شرح مشیخة تهذیب الأحکام است و متن مشیخه، در قسمت بالای صفحات این شرح آورده شده است.

شرح های نوشته شده بر مشیخه تهذیب الأحکام عبارت اند از:

شرح علی بن حسن خراسانی (زنده در ۱۱۱۰ ق)،

شرح محمّد اشرف علوی عاملی اصفهانی (م ۱۱۴۵ ق).

شرح سید عبد اللّه کبیر عاملی اصفهانی (م ۱۲۴۳ ق).

شرح محمّد جعفر شریعتمدار استر آبادی (م ۱۲۶۳ ق).

شرح محمّد حسن بروجنی (زنده در ۱۲۵۷ق)،

شرح عباس حاجیانی دشتی، با عنوان نخبة المقال فی تمییز الاسناد والرجال.

در تکمیل این مشیخه، مرحوم محمّد علی آل کشکول (م ق ۱۳)، کتاب حدیقة النظار [ / الأنظار ] فی مشیخة الفقیه والتهذیب والاستبصار را تألیف نموده است.