کاربرد روش‌های معناشناسی نوین در پژوهش‌های قرآنی

نشریه : مطالعات قرآن و حدیث

نویسنده : پديدآورنده : قاسم بستانی
پديدآورنده : وحید سپه وند

چکیده :

از گذشته دور قرآن‌پژوهان و مفسّران از روش‌های تفسیری گوناگونی که در طول سالیان بلند از مواجهه با فهم خطاب الهی استخراج کرده بودند، برای دست‌یابی به معانی آیات قرآن استفاده می‌کردند و تاکنون نیز خدمات ارزنده‌ای در این زمینه ارائه داده‌اند که راه‌گشای فهم معانی این کتاب آسمانی بوده است.
از سویی دیگر، دوره‌ی معاصر با آغاز روش‌های نقد ادبی، زبان‌شناسی و معناشناسی، روش‌هایی بعضاً جدید و متفاوت و با کارکردهایی نو در کشف معانی قرآن فراروی محققین و قرآن ­پژوهان قرار داده است. این روش‌ها هر چند حاصل کار زبان‌شناسان جدید است، ولی می‌تواند کمک بسیاری در جهت فهم دقیق‌تر معانی قرآن کریم به مفسّر کند. امّا این روش‌ها کدامند؟ چه دلایلی بر ضرورت بهره‌مندی از این روش‌ها در کنار روش‌های کهن و کلاسیک سنّتی در تفسیر قرآن وجود دارد؟
مقاله پیش‌رو، با روش کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل داده‌ها، سعی دارد این روش‌ها را شناسایی کرده و دلایل دالّ بر ضرورت کاربرد آن‌ها در تفسیر قرآن را بیان دارد؛ به امید آن که بتواند در این راه گامی ولو کوتاه بردارد.