ثقة الاسلام محمد بن يعقوب كلينى رازى - صفحه ۲۳۹

مى توانند كتابى مانند كافى در جميع فنون و احاديث و تمام اقسام علوم الهى كه از خاندان عصمت و رحمت به دست آمده داشته باشند. (زيرا آنها خاندان عصمت و رحمتى ندارند).
كتاب كافى از علومى كه گفتيم آن قدر گرد آورده كه در كتاب ديگرى نيست به درجه اى كه احاديثش از لحاظ متن و سند بر تمام شش كتاب صحيح عامه فزونى دارد زيرا شماره احاديث كافى ۱۶۱۹۹ مى باشد ۱ در صورتى كه تمام احاديث صحيح بخارى با مكرراتش ۷۲۷۵ حديث است و گفته اند كه با حذف مكررات ۴۰۰۰ حديث است و ابن تيميه گويد مجموع احاديث صحيح بخارى و مسلم از ۷۰۰۰ كمتر است.

خصائص و امتيازات كتاب كافى

۱. مؤلفش در زمان سفراء امام زمان عليه السلام زنده بوده و به قول سيد بن طاوس اين خود براى ما راهى باز مى كند كه نوشتجات كلينى را توأم با حقيقت بدانيم.
۲. كلينى ملتزم است كه در كتاب كافى همه احاديث را جز اندكى با تمام سلسله سند تا برسد به امام ذكر كند و گاهى صدر سند را حذف كرده زيرا حديث را از كتاب شخصى كه از او روايت نموده نقل كرده و سلسله سند در آن كتاب بوده است يا به واسطه آن كه به سندى كه قبلاً گذشته حواله كرده است.
۳. يكى از بزرگان محقّقين گفته است:
روش كلينى در ترتيب احاديث هر باب اين است كه حديث درست تر و روشن تر را در اول باب قرار داده و سپس به همين ترتيب احاديث مبهم و مجمل را ذكر نموده است از اين جهت غالبا احاديث آخر هر بابى خالى از اجمال و ابهام نيست.
۴. در بيشتر موارد، اخبار متعارض را ذكر نكرده و تنها به ذكر رواياتى كه دليل عنوان باب است اكتفا نموده و اين خود دليل ترجيح دادن اوست روايات ذكر شده را بر رواياتى كه ذكر نكرده است.

۱.فاضل متتبع آقاى على اكبر غفارى احاديث اصول و فروع و روضه كافى را با دقت شمرده و طرق مختلفى را كه مرحوم كلينى براى بعضى از احاديث نقل كرده يكى به حساب آورده است و به شماره ۱۵۱۷۶ رسيده است.

صفحه از ۲۴۲