راوى آثار فضل بن شاذان بوده و حميد بن زياد نيز از راويان و صاحبان كتاب در كوفه مى باشد و به طورى كه گذشت كلينى ضمن مسافرت به اين نقاط توانست از آنان به اخذ حديث پرداخته و در تأليف كتاب خود از آن بهره بردارى نمايد. ضمنا به غير از افراد نام برده، كلينى مشايخ معروف ديگرى هم داشته است كه از جمله مى توان از ابوجعفر محمد بن حسن بن فروخ صفار، ابوالعباس احمد بن سعيد معروف به ابن عقيده و ابوسليمان داود بن كوره قمى ياد نمود ۱ .
اما در زمينه شاگردان كلينى نيز چنان كه گذشت او پس از تكميل تحصيلات خود به رى آمد و رياست حوزه آن شهر در اختيار او قرار گرفت و چنان كه نجاشى و به تبع نجاشى علامه حلى تذكر داده اند، مرجع فتوى و استاد حديث در آن ديار گرديد و گرچه مى توان از اين مطلب استفاده نمود كه او شاگردان زيادى تربيت كرده است، معهذا شرحى از كيفيت تدريس و شاگردان كلينى در اين حوزه وجود ندارد. برعكس اكثر شاگردان كلينى كه ادعاى آنها مسموع بوده و تاريخ به نقل اسامى آنان تصريح دارد مردانى از كوفه و بغداد هستند و اين پس از ورود كلينى به بغداد در واپسين سال هاى حيات و عرضه كافى در جمع آنان بوده است. از مهم ترين شاگردان كلينى كه موفق شده اند كتاب كافى را بدون واسطه از صاحب آن روايت كنند مى توانند از ابوالقاسم جعفر بن محمد بن قولويه (صاحب كامل الزيارات، متوفى 367)، ابو محمد هارون بن موسى تلعكبرى (متوفى 385)، ابو غالب احمد بن محمد زرارى (متوفى 368)، ابو عبداللّه احمد بن ابراهيم صيمرى معروف به ابن ابى رافع، ابوالمفضل محمد بن عبداللّه بن مطلب شيبانى ۲ ، ابوالحسين احمد بن على بن سعيد كوفى، ابوالحسين عبدالكريم بن عبداللّه بن نصر بزاز، احمد بن احمد كاتب كوفى و
1.كلينى، الكافى ج ۱ قسمت مقدمه ص ۱۴: «اشياخه».
2.شيخ طوسى اين شخص را از جمله راويان كافى معرفى كرده است اما با توجه به اين كه وى (ابن مفضل شيبانى) از ناحيه علماى رجال به شدت تضعيف شده است لذا ادعاى وى در روايت كافى از كلينى حجيت نيست در اين مورد بنگريد به نجاشى، رجال به رقم ۱۰۵۹.
