مى رفت، در صورتى كه با توجه به وثاقت كلينى در بين شيعيان نيازى به تأييد او و كتابش از سوى نايبان احساس نمى گرديد، چنان كه اين وثاقت ارتباطى با ضعف قسمتى از اخبار كافى ندارد. اما در مورد وجه تسميه كتاب به كافى بايد گفت: به نظر مى رسد اين كتاب از سوى مؤلف آن مسمى به كافى نبوده است. مهم ترين دليل اين مطلب عدم اشاره كلينى به نام كتاب در خطبه آغازين اين اثر بزرگ است، هر چند كه در دوره هاى بعد شيخ طوسى و نجاشى از كتاب كلينى به نام كافى ياد كرده اند ^۱ ، اما مى توان احتمال داد كه عنوان الكافى به عنوان نام اثر كلينى از خطبه وى در شروع كتاب اقتباس گشته است آن جا كه مى نويسد: «وقلت انك تحب أن يكون عندك كتاب كاف يجمع فيه من جميع فنون علم الدين ما يكتفى به المتعلم و يرجع إليه المسترشد». تا آن جا كه متذكر مى شود: «وقد يسر اللّه ـ و له الحمد ـ تأليف ما سألت». ^۲

بررسى انگيزه كلينى در تأليف كتاب:

مرحوم كلينى در ابتداى كتاب خود، انگيزه خود را در مورد تأليف كتاب مورد شرح قرار داده است و از مطالعه اين مقدمه روشن مى گردد او جامع خود را به تقاضاى يك تن از دوستان و مريدان خود نوشته است. دقيقا معلوم نيست كه اين شخص چه كسى است، اما احتمالاً اين شخص محمد بن احمد بن عبداللّه بن قضاعه صفوانى يا محمد بن ابراهيم نعمانى بوده است. خصوصا معروف است كه شخص اخير از جمله كاتبان كلينى بوده و كلينى در تبويب كتاب و انشاى خطبه و عناوين اثر خود از مساعدت او بهره مند شده است ^۳ ، ضمنا از مفاد درخواست اين دوست و مريد روشن مى گردد كه او از عالمان به احاديث و اختلاف آنها بوده و از كلينى كه در رى زندگى مى كرده، دور بوده است به طورى كه با ارسال نامه از او درخواست مى كند كه با