روايات كافى غير قابل توجيه است، زيرا اين روايات با متن قرآن در تناقض بوده و سنجيدن روايات با قرآن، سيره مشترك شيعه و سنى مى باشد.
در قسمت اصول كافى رواياتى وجود دارد كه متضمن غلو در مقام امامان شيعه و وقوع تحريف در قرآن كريم است. ۱ علاوه بر آن در كتاب «حجت» رواياتى به چشم مى خورد كه با استفاده از آنها تعداد امامان شيعه، سيزده نفر نتيجه گيرى مى شود. ۲ نمونه اى از اين روايات را دانشمند معاصر هاشم معروف حسنى در كتاب هاى دراسات في الحديث والمحدثين و الموضوعات في الآثار والاخبار گردآورى كرده است ۳ و تأمل در آنها نشان مى دهد كه اين گونه روايات به دليل تضاد با محكمات عقايد شيعه نمى تواند از صحت برخوردار باشد. ضمن آن كه راويان اين روايات اكثرا از غلات و كذابان مى باشند و بايد اضافه كرد كه وجود برخى از روايات ضعيف يا جعلى سبب شده است تا برخى از منتقدان از راه غرض ورزى يا ناآگاهى شخصيت كلينى را مورد تهاجم قرار داده و كل روايات كافى را مورد تخطئه قرار دهند. ۴ غافل از آن كه در هر كتاب عظيم حديثى و يا جامع مذهبى ـ كه حتى به عنوان «صحيح» فراهم شده باشد ـ ورود تعدادى روايت ضعيف يا جعلى امرى طبيعى است. اين حقيقتى است كه در جاى خود بسيارى از محققان شيعه و اهل سنت آن را مورد بررسى و اعتراف قرار داده اند. ۵
بازشناسى احاديث صحيح در «كافى»
چنان كه گذشت از اواخر قرن هفتم، گرايش جديدى در تقسيم احاديث به انواع صحيح، حسن، موثق، ضعيف و قوى در ميان دانشمندان شيعه به وجود آمده و مطابق
1.بنگريد به كلينى، الكافي، ج ۱، ص ۲۶۵، ج ۲، ص ۶۲۷، ۶۲۸، ۶۲۳، ۶۳۱.
2.همان مأخذ، در ۵۲۵: «ما جاء في الاثنى عشر».
3.هاشم معروف، دراسات في الحديث والمحدثين، ص ۳۰۸ و ۳۴۵ و نيز همين نويسنده، الموضوعات في الآثار والاخبار، بيروت، دار التعارف، ص ۲۳۴.
4.بنگريد به كتاب يوسف مكى، سيد حسين، عقيدة الشيعه في الامام الصادق، كه در آن به طور مفصل انتقادات محمّد ابوزهره را در اين زمينه، بررسى و نقد كرده است از جمله ص ۱۴۲.
5.بنگريد به كتاب هاى محمّد صادق نجمى، سيرى در صحيحين؛ و محمود ابوريه، اضواء على السنة المحمديه.
