حسينى رشتى، سيد محمد كاظم بن قاسم

123 . شرح حديث «ان اللّه داخل في الأشياء»

اين رساله، جواب سه مسأله مشكل است . اولين جواب به پرسشى درباره حديث مشهور منقول در الكافى است كه در آن آمده است : «ان اللّه داخل في الأشياء لا بالممازجة وخارج عنها لا بمزايلة» .

[كشف الحجب والاستار، ص 230]

حسينى زنجانى، سيد احمد (1308 ـ 1393 ق)

124 . شرح حديث «من أخرجه اللّه عن ذل المعاصى...» ^۱

شرحى است بر اين حديث كه از امام صادق عليه السلام در الكافى روايت شده است.
آغاز : من أخرجه اللّه عن ذل المعاصى إلى عز التقوى أغناه اللّه بلا مال و أعزه بلا عشيرة و آنسه من غير بشر.
نسخه هاى خطى : قم، سيد احمد زنجانى، بدون شماره، 1360ق، 4برگ .

[فهرستگان، ج 4، ص 339]

125 . شرح حديث من الكافى

نويسنده، اين كتاب را در 25 رجب 1360 ق، به پايان رسانده است . اين شرح در مجموعه اى (ص 1 ـ 29) قرار گرفته است .
نسخه هاى خطى : كتابخانه شخصى آية اللّه زنجانى، به خط مؤلف، 1360ق، 15 برگ .

[نوزده ستاره و يك ماه، ص 444 ؛ موسوعة مؤلفى الإمامية، ج 4، ص 324؛ فهرستگان، ج 3، ص 221]

حسينى علوى عريضى، سيد جمال الدين حسن بن محمد باقر بن عبدالمطلب

126 . اصول جوامع العلم

شرح چهار چيز است كه در حديثى در الكافى ^۲ آمده است:
معرفة الرب، معرفة النفس، معرفة الأحكام، معرفة ما يخرجك عن الدين من الشرك وسائر الصفات والأخلاق الرذيلة.
در سال 1240ق، نوشته شده كه شامل مقدمه و چهار باب براى هر اصل از چهار اصل مذكور و يك خاتمه است.
تهرانى گويد: نسخه آن را در كتابخانه سيد محمد باقر حجت در كربلا ديدم كه در آن، مؤلف باب سوم از اين كتاب، يعنى معرفة الأحكام را شرح داده بود و آن را الفوائد الحائرية فى فقه الاماميه ناميده بود. آن را در سال 1247ق، ... وقف كرده بود.
آغاز : سبحانك اللهم و بحمدك توحّدت فى ذاتك و لا يشبهك أحد فى صفاتك.

بغدادى (شيخ مفيد)، محمد بن محمد بن نعمان (م 413ق)

121 . شرح حديث «ان المهر ما تراضيا عليه الناس» ^۱

شرح مختصرى بر حديث مروى از امام صادق عليه السلام است.
آغاز: ذكرت اعجابك ايها الاخ الفاضل بجواب ذلك الشيخ الفاضل.
نسخه هاى خطى: مرعشى، شماره 255، 1056 ق، 6 برگ.

[فهرستگان، ج 4، ص 234]

حارثى عاملى (پدر شيخ بهايى)، حسين بن عبدالصمد (م 984 ق)

122 . اربعون حديثا

شرح چهل حديث اخلاقى انتخاب شده از الكافى است . مؤلف در تحت هر عنوان، يك حديث مستند و در ذيل آن، احاديث مناسب را با حذف اسانيد درج نموده است .
برخى از عناوين اين رساله عبارت است از :
الاخلاص و يتبعه الخوف والرجاء، الرضا بالقضاء ويتبعه التفويض الى اللّه والتوكل عليه، الصبر ويتبعه حسن الظن باللّه عزوجلّ، الشكر ويتبعه اداء الفرائض، الطاعة والتقوى ويتبعه الورع ... .
مصحح اين رساله، مقدمه اى كوتاه و شرح حال مختصرى از مؤلف آورده و خصوصيات نسخه هاى مورد استفاده در تصحيح را بر شمرده است و در پاورقى ها به منابع احاديث اشاره كرده است .
اين رساله در ميراث حديث شيعه (دفتر دوم)، ص 135 ـ 184 به چاپ رسيده است .
آغاز : الحمدللّه على نعمه الغزار والسلام على سيدنا محمد و آله الاطهار.
نسخه هاى خطى : اين رساله نسخه هاى متعددى دارد كه در جلد دوم فهرستگان نسخه هاى خطى درج شده است ؛ از جمله : مرعشى، شماره 4107، قرن 10 ؛ مرعشى، شماره 4682، 1021 ق ؛ مرعشى، شماره 6347 ، 994 ق ؛ مرعشى، شماره 8084 ، قرن 12 .

[الذريعة، ج 1، ص 414؛ فهرستگان، ج 2، ص 112]