33
گفتگو ها و گفتارها درباره کليني و الکافي

مثلاً مرحوم صدوق ، نزديك به 55 حديث از كلينى نقل كرده كه بيش از نيمى از آنها در الكافى نيست . پس معلوم مى شود كه به آثار ديگر مرحوم كلينى دسترس داشته است . بنا بر اين ، بخشى از اين آثار ، قابل بازسازى است و اين هم يكى از كارهاى قابل انجام است .
بايد اشاره كنم كه اين كنگره عظيم ، به تنهايى ، از عهده مؤسّسه دار الحديث برنمى آمد . مراكز متعدّدى ، ما را در اين راه ، يارى و همراهى كردند : مؤسّسه آل البيت، كتاب خانه و مركز اسناد مجلس شوراى اسلامى، سازمان اوقاف و امور خيريه، بنياد پژوهش هاى آستان قدس رضوى و مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى . اينها مراكزى بودند كه ما را در مراحل مختلف و به شيوه هاى گوناگون ، يارى مستقيم كردند .
همان طور كه در صحبت و خطابه حضرت آية اللّه رى شهرى اشاره شد، برنامه آينده سلسله نشست هاى مؤسسه دار الحديث ، كنگره بزرگداشت شيخ صدوق است . پس از آن ، بزرگداشت عبد الجليل رازى قزوينى است . پس از آن ، بزرگداشت سيّد مرتضى است كه هزاره سوم مرتضى است ؛ يعنى سال 1396 شمسى ، مصادف با هزاره سيّد مرتضى . ما از هم اكنون ، دست يارى به سوى همه مؤسّسات، مراكز علمى و محقّقان دراز مى كنيم تا يارى مان كنند كه ان شاء اللّه ، اين همايش ها به شيوه علمى و عالمانه برگزار شوند .
برنامه اجلاس امروز ، با سه سخنرانى، دوازده مقاله، يك ميزگرد ، معرفى DVD ، و رونمايى كتاب ها ، ادامه خواهد يافت . سخنرانان ما علما و محقّقان و اساتيد حوزوى و دانشگاهى از ايران، لبنان، عراق و امريكا هستند كه برنامه هايشان را ارائه مى دهند.
از همه نويسندگان و محقّقانى كه حضور به هم رساندند ، سپاس گزارم . همچنين بايد ياد كنيم از مرحوم حجة الاسلام والمسلمين شيخ نعمت اللّه جليلى ، از همكاران ما در تصحيح كتاب الكافى كه در سال اخير ، به رحمت خداوند رفتند . ايشان در


گفتگو ها و گفتارها درباره کليني و الکافي
32

توضيحى نيز درباره مجموعه مقالات عرض كنم . ما در مجموع ، نزديك به صد و پنجاه مقاله علمى تأليف شده ، چاپ كرديم : 66 مقاله در مجموعه مقالات فارسى، 22 مقاله در مجموعه مقالات عربى، ده مقاله به زبان اردو و انگليسى و حدود پنجاه مقاله در نشريات و خبرنامه ها .
به جهت اهميت الكافى و شخصيت مرحوم كلينى، پيش از برگزارى كنگره، فعاليت هاى علمى و فرهنگى جانبى اى نيز برگزار شده كه فهرستوار اشاره مى كنم : ثبت روز نوزدهم ارديبهشت به عنوان روز بزرگداشت كلينى در تقويم رسمى كشور در سال 1387 ؛ چاپ و رونمايى تمبر يادبود هزار و صدمين سال وفات مرحوم كلينى در سال گذشته ؛ برگزارى نشست مقدماتى كنگره در سال گذشته ؛ مصاحبه با مراجع و علما ؛ برگزارى نشست هاى علمى مقدّماتى درباره ترجمه ها، اسناد و شروح و تعليقات الكافى .
با اين همه ، معتقديم كه هنوز زمينه هاى كار علمى درباره الكافى ، باز است و كافى پژوهى و كلينى شناسى ، به پايان نرسيده است ؛ كارهاى مهمّى كه به نظر ما قابل انجام اند و ما نتوانستيم و شايد از توان ما خارج بوده است . مجموعه هاى علمى بايد يارى كنند . بحث بازسازى مصادر كلينى و مصادر كتاب الكافى را ـ كه بخشى از اينها قابل انجام است ـ در حد يكى دو مقاله ، شروع كرديم ؛ ولى كار علمى گسترده اى است كه ارتباط مكتوب حديث شيعه را بين آثار قرن سوم و چهارم و عصر حضور ائمّه عليهم السلام نشان مى دهد . درباره عصر كلينى نيز هنوز نياز به تحقيق و پژوهش است . شروح و تعليقات بسيارى نيز هنوز تاكنون به چاپ نرسيده اند كه همّت مؤسّسات علمى و محقّقان را مى طلبد .
علاوه بر كارهايى كه بيان شد ، بازسازى ديگر آثار مرحوم كلينى نيز ضرور است . آن طور كه در فهارس آمده ، مرحوم كلينى ، بجز كتاب الكافى ، شش اثر ديگر داشته كه از آنها چيزى در دست نيست و به احتمال قوى ، بخشى از آنها قابل بازسازى است .

  • نام منبع :
    گفتگو ها و گفتارها درباره کليني و الکافي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 103795
صفحه از 422
پرینت  ارسال به