ز. علم منطق و قواعد منطقى

در هر جا كه به تفكّر و استدلال نياز باشد، قواعد منطقى، وجود دارد و اين قواعد، در شرح ملّا صالح، زياد استفاده شده است. وى به مبحث الفاظ و چگونگى استدلال و برهان توجه دارد و آن جا كه درباره تفاوت «ريا» و «شوب» توضيح مى دهد، رابطه آن دو را «تباين» ارزيابى مى كند، كه گاه، رابطه عموم و خصوص من وجه است و گاه عموم و خصوص مطلق. ايشان در شرح خود، به مباحث كلّيات خمس، انواع قضايا، قياس و... اشاره مى كند و از آن، در شرح روايات و چگونگى استدلال بر مسائل اعتقادى، بهره برده است.

ح. مباحث علوم قرآن

علوم قرآنى، از جمله علومى است كه مباحث كلّى شناخت قرآن را تبيين مى كنند و باعث برطرف شدن مشكلات و شبهاتى در خصوص قرآن مى گردند. اين علوم، به مباحثى چون شأن نزول، ناسخ و منسوخ، و محكم و متشابه و... مى پردازند. لذا در بررسى و شرح احاديث، بى ترديد، مباحث علوم قرآنى به ميان مى آيند.
ملّا صالح براى درك بهتر و آسان تر كلام الهى، از شأن نزول آيات، يارى جسته است، مثلاً شأن نزول آيه «إِلَا مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنُّ بِالْاءِيمَانِ» را عمار بن ياسر مى داند . وى با استناد به قاعده «خصوص السبب لايخصّص عموم الحكم»، احكام را قابل حمل مى داند و مخصوص يك واقعه خاص نمى داند. وى به بحث قرائات، متشابهات، قول به صرفه و... توجّه داشته، آنها را بيان مى كند.