مكتب اخبارى

در جهان اسلام پس از قرآن، حديث و علوم مرتبط با آن، حجم عظيمى از نوشته هاى مسلمانان را به خود اختصاص داد. فهم حديث، اعتبار آن و مقدار و ميزان حجّيت آن براى استنباط احكام شرعى، باعث به وجود آمدن نحله ها و گرايش هاى فقهى ـ كلامى گوناگون شد، از جمله نمونه هاى بارز آن ، دو گرايش اصولى و اخبارى بود. از نگاه اخباريون، حديث، تنها راه دريافت و فهم دين است، بر خلاف اصوليون كه علاوه بر حديث، عقل، كتاب و اجماع را نيز در استنباط احكام شرعى، مؤثّر و لازم مى دانند. استاد كل وحيد بهبهانى، به مقابله با اخبارى گرى برخاسته و با تدريس و گسترش علم اصول، به نقد و بررسى آراى اخباريون پرداخت.
ملّا صالح مازندرانى، با وجود تسلّط اخبارى گرى، همچنان مجتهدى اصولى باقى مانْد، هر چند كه گاهى به ذمّ اصوليون مى پردازد و در روش نقد حديثى با روش اصولى، در همه جا گام بر نمى دارد.