اين نداشتند كه بر مطالب علمى و نگاشته هاى ديگران ، نظارت مستقيم داشته باشند؟
ما نمى گوييم نظارت مستقيم . روايتى از ناحيه مقدّسه درباره ذكرى كه بعد از سجده دوم (وقتى بلند مى شويم) داريم كه بحول اللّه و قوّته بگوييم يا تكبير بگوييم . اهل سنّت ، تكبير مى گويند ؛ ولى امام بيان نمى كند كه كدام يك درست است . ايشان مى فرمايد : دو روايت در اين باره وارد شده است . مفاد روايت ناحيه مقدّسه ، اين است كه مجازيم به هر كدامشان عمل كنيم . اين نشان مى دهد كه در آن زمان ، مى خواستند يك قواعد كلى بدهند كه براى زمان غيبت كبرا ، نافع باشد .
بنا بر اين ، ما نمى توانيم بگوييم كه تمام اين روايات ، عرضه شده اند ؛ هيچ كس هم نمى تواند چنين ادّعايى كند ؛ ولى نمى تواند انكار كند كه هيچ رابطه اى نبوده است.
حجة الاسلام والمسلمين رحيميان : هيچ عين و اثرى از نقل روايت از نوّاب اربعه در كتاب «الكافى» وجود ندارد . چرا اين گونه بوده؟
بله! چه بسا به خاطر رعايت تقيّه بوده كه اگر ايشان فاش مى كرده ، اين كتاب به دست اشخاص مختلفى مى افتاده و دردسرهايى ايجاد مى شده است . بايد توجّه داشت كه كلينى هم در شرايط خاصى زندگى مى كرده است .
حجة الاسلام والمسلمين رحمان ستايش : آيا به جهت عدم شأنيت علمى وسيع براى اكثر نوّاب و صرفا نيابت در امور دنيوى نبوده است؟
الآن در آن امر مشهور ، نمى توانيم خدشه وارد كنيم ؛ بايد آن مشهور را بگيريم و براساس آن عمل كنيم .
حجة الاسلام والمسلمين مهريزى : در تصحيح و احياى «الكافى» ، مواردى كه خلاف اصول و باورهاى عمومى هست ، در پاورقى اشاره مى كنيم و به مصادر مهم ترى ارجاع مى دهيم ، مثل بحث تحريف يا روايت ائمّه بيش از دوازده نفر . به نظر شما درست است؟
خوب است و هيچ اشكالى ندارد .
