این کتاب به عنوان نمونه، نام حدود چهل نفر از راویان بحرینی را که در کوفه ساکن بودهاند، ذکر کرده است. البته از آن جا که شیخ، همه راویان ائمه علیهم السلام را از شیعه و عامه نقل کرده است، سعی شده علاوه بر رجال الطوسی، به رجال النجاشی نیز استناد شود؛ علاوه بر این که خواهیم گفت که اصل در مذهب افراد قبیله عبد القیس تشیع و علاقه به اهل بیت علیهم السلام است.
1.1. درباره بحرین
در باره واژه «بحرین» از دو جهت ابهام و اختلاف وجود دارد: ابتدا در این که مبدأ اشتقاق بحرین از چه کلمهای بوده که لغتدانان مباحثی نقل کردهاند و قول مشهور این است که از لغت «بحر» گرفته شده است.۱
اگر بنا بر مشهور، بحرین را مشتق از «بحر» و تثنیه آن دانستیم،۲ با توجه به این که در موقعیت امروز این سرزمین، دریایی غیر از خلیج فارس وجود ندارد، لازم است برای وجه تسمیه بحرین، به دنبال دریا یا شبه دریایی در این منطقه باشیم.
همْدانی در صفة جزیرة العرب گفته است:
بحرین را به سبب دو رودخانهاش مُحَلّم و عین الجریب، به این نام خواندهاند.۳
پیش از اسلام و تا حدود قرن هفتم هجری قمری به همه سرزمینهای ساحل جنوبی خلیج فارس، بین بصره و عُمان، «بحرین» اطلاق میشده است.۴
از این رو، بحرین قدیم یا ناحیه قدیمی بحرین _ که دامنه جغرافیای این پژوهش است _ شامل: کویت، احساء، قطر و نیز مجمع الجزایر بحرین کنونی میشود.
2-1. صحابه بحرینی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سابقه تشیع بحرینی‌ها
نام حدود چهل نفر از مردم بحرین در زمره صحابه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قابل شناسایی است. قبایلی چون عبد القیس، بکر بن وائل، تمیم، ازد و دیگرانی در این منطقه حضور داشتهاند و با توجه به کتب انساب و تراجمِ مخصوص صحابه، میتوان افراد زیادی از این
1.. الصحاح، ج۵، ص۲۱۰۱؛ معجم مقاییس اللغة، ج۱، ص۲۰۳.
2.. معجم البلدان، ج۱، ص۳۴۷.
3.. صفة جزیرة العرب، ص۲۵۱.
4.. کتاب العین، ج۳، ص۲۲۰؛ تهذیب اللغة، ج۵، ص۴۰؛ صحاح اللغة، ج۲، ص۵۸۵.
