درآمدی بر تاریخ حدیث شیعه بحرین در عصر حضور - صفحه 90

مسمع کردین از اصحاب بحرینی الاصل و بصریِ امام صادق علیه السلام در پاسخ امام که از وی از رفتن او به زیارت سید الشهداء سؤال فرموده بودند ، گفت: من در میان مردمی هستم که هوادار خلیفه هستند و از شر آنها ایمن نیستم، ]که بتوانم با آزادی به زیارت بروم[.۱

تعداد 25 نفر از راویان بحرینی مقیم بصره را می‏شناسیم که برخی از ایشان عبارت‏اند از:

ابان بن ابی عیاش عبدی بصری،۲ حجاج بن سفیان عبدی بصری،۳ حُکَیم بن جَبَلَه عبدی،۴ خلاس بن عمرو هجری بصری،۵ ربعی بن عبدالله عبدی بصری،۶ عمارة بن حوین،۷ عمر بن اذینه بصری۸ و مسعدة بن صدقه عبسی بصری.۹

هم‌چنین، شهرهای مدائن،۱۰ اهواز،۱۱ انبار،۱۲ سَجستان،۱۳ هرات،۱۴ شام،۱۵ یمن،۱۶ نیشابور،۱۷ کابل،۱۸ مدینه۱۹ و قم۲۰ از مناطقی هستند که برخی از راویان و محدثان بحرینی به نوعی با آنها ارتباط داشته‏اند و سبب اتصال سنت روایی شیعی به این مناطق بوده‏اند.

1.. کامل الزیارات، ص۱۰۱.

2.. رجال الطوسی، ص۱۲۶، ش۱۰۶۷ و ص۱۶۴، ش۱۲۶۴؛ رجال الکشی، ص۱۰۴، ح۱۶۷.

3.. الخرائج و الجرائح، ج۱، ص۴۴۸ و ج۲، ص۶۸۹؛ تعلیقة علی منهج المقال، ص۱۱۵.

4.. انساب الاشراف، ص۲۲۸؛ تهذیب التهذیب، ج۱۰، ص۳۵، ش۶۳.

5.. اکمال الکمال، ج۱، ص۹۹؛ الاصابه، ج۵، ص۱۱۹، ش۶۵۳۱، ذیل نام عمرو بن المنذر (پدر خلاس).

6.. رجال النجاشی، ص۱۶۷، ش۴۴۱؛ فهرست الطوسی، ص۱۹۵، ش۲۹۴.

7.. کتاب المجروحین، ج۲، ص۱۷۷؛ تهذیب الکمال، ج۱۵، ص۹۴، ش۳۳۳۵.

8.. رجال النجاشی، ص۲۸۳، ش۷۵۲.

9.. رجال الطوسی، ص۳۰۶، ش۴۵۲۱.

10.. تاریخ مدینة دمشق، ج۱۹، ص۴۳۹.

11.. رجال النجاشی، ص۲۲۷، ش۵۹۷؛ وسائل الشیعه، ج۴، ص۱۴۸، ح۴.

12.. رجال الطوسی، ص۱۸۰، ش۲۱۵۴.

13.. معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۹۶، ش۶۶۸۰.

14.. معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۲۰۹، ش۱۲۴۵۷.

15.. نهج السعادة، ج۲، ص۱۵۱؛ تاریخ الطبری، ج۳، ص۵۶۸.

16.. تهذیب الکمال، ج۲، ص۱۹، ش۱۴۱.

17.. تهذیب الکمال، ج۲۱، ص۱۱۷، ش۴۱۲۷.

18.. اسد الغابة، ج۳، ص۲۰؛ اعلام هجر، ج۲، ص۱۲۸.

19.. معجم رجال الحدیث، ج۱۳، ص۱۸، ش۸۶۹۹ و ج۱۸، ص۲۰۹، ش۱۲۴۵۷؛ تهذیب الاحکام، ج۵، ص۲۴۷، ح۸۳۸.

صفحه از 101