باشد که بر سایر عرب امتیاز داشته باشند و پیامبر دعوت آنها را اجابت فرمود.1
این مطلب در حالی است که به گزارش ابن سعد، اعضای این گروه در مدت توقف در مدینه، برخی سور قرآن را آموخته بودند و حتی نزد ابی بن کعب آموزش دیده بودند.۲
این دو گزارش نمایانگر آن است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به مردمی که قرآن را فرا گرفته بودند و تقاضای نوشتن کتاب و نامهای داشتند، نفرمود که قرآن برای شما کافی است! و یا اینکه مطالب نامه با قرآن مخلوط میشود! و یا مردم به مطالب کتاب مشغول میشوند و از قرآن باز میمانند!
2- 3. آثار حدیثی بحرین در عصر حضور
شناسایی آثار و مکتوبات حدیثی راویان و محدثان متقدم بحرین از مؤلفههای بسیار اساسی در تعریف و تحلیل این حوزه حدیثی است. از خلال این آثار میتوان تلاش محدثان این مرکز را در انتقال میراث شیعه شناخت و نمایاند.
در اصول و کتب حدیثی، با موضوعات مختلف، میتوان به کتاب اخبار صعصعة بن صوحان، از عبد العزیز بن یحیی جَلودی ازدی بصری،۳ ، کتاب از ابو الصباح کُنانی،۴ کتاب از ابن ابی مقیله (ابراهیم بن خالد عطّار عبدی)،۵ اصل از ربعی بن عبد الله بن جارود عبدی بصری۶ و کتاب از عبد الله بن ابی یعفور۷ اشاره نمود.
برخی آثار راویان عصر حضور ائمه علیهم السلام به فقه مأثور اختصاص دارد؛ مانند: کتاب الطهارة از بکر بن احمد بن ابراهیم بن یزید الاشجع،۸ کتاب الفرائض از عمر بن اُذینه،۹ کتاب الحج از معاویة بن عمار دهنی عبدی۱۰ و ...
1.. الاصابة، ج۶، ص۱۶۹.
2.. الطبقات الکبری، ج۱، ص۳۱۵ و ج۵، ص۵۵۸.
3.. رجال النجاشی، ص۲۴۴، ش۶۴۰.
4.. رجال النجاشی، ص۲۰، ش۲۴؛ فهرست الطوسی، ص۵۲۵، ش۲۴.
5.. فهرست الطوسی، ص۲۳، ش۲۵؛ رجال النجاشی، ص۲۵، ش۴۱.
6.. رجال النجاشی، ص۱۶۷، ش۴۴۱.
7.. معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۱۰۲، ش۶۶۸۰.
8.. رجال النجاشی، ص۱۰۹ - ۱۱۰، ش۲۷۸؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۳۴۲، ش۱۸۳۲.
9.. رجال الطوسی، ص۳۱۳، ش۴۶۵۵؛ رجال النجاشی، ص۲۸۳، ش۷۵۲.
10.. رجال النجاشی، ص۴۱۱، ش۱۰۹۶؛ رجال الکشی، ص۳۰۸، ح۵۵۷.