کتاب الدعاء و هم‌چنین، کتاب مزار امیرالمؤمنین از معاویة بن عمار دهنی عبدی نیز در موضوع دعا و زیارات بوده است.۱
قابل ذکر است که بر اساس جست و جوی نویسنده، 35 عنوان اصل و مصنف حدیثی از راویان بحرانی در کتب رجال گزارش شده است که این رقم نشان‌دهنده اهتمام این راویان به کتابت و انتقال تراث روایی است.
3- 3. گونهشناسی روایات
راویان عبدی و بحرینی شیعی، مانند همه روات، دارای مشرب و سلیقه یکسان نبودهاند؛ به عنوان مثال، برخی از آنها به نقل مباحث کلامی علاقه بیشتری نشان دادهاند. این راویان را باید محدثان روایات کلامی و یا با تسامح، محدثان متکلم نامید. شاخصههای متکلم بودن این راویان را باید: شاگردی یا ارتباط با متكلمان نظریهپرداز، توان مناظره، نقل روایات کلامی، پرسشهایی از ائمه حول مباحث اعتقادی و ... قلمداد نمود؛۲ به عنوان نمونه، صعصعة بن صوحان عبدی از اصحاب ممتاز و روات متکلم امیرالمؤمنین علیه السلام بوده است.۳ مرحوم سید حسن صدر، صعصعه را از متکلمان شیعه به شمار آورده است.۴ او راوی خطبهای از امیر المؤمنین، در موضوع توحید باری و وصف خداوند و نفی تشبیه است۵ و روایتی را در تصریح به عدد ائمه دوازده گانه نقل کرده است.۶
از دیگر افراد این قبیله _ که صبغه کلامی داشته _ زید بن صوحان عبدی، صحابی پیامبر۷ و از اصحاب خاص امیرالمؤمنین علیه السلام است.۸ محاجه او با عایشه در جمل معروف است.۹ و ۱۰
1.. رجال النجاشی، ص۴۱۱، ش۱۰۹۶.
2.. برای بررسی این شاخصهها ر. ک: «مدرسه کلامی کوفه»، اکبر اقوام کرباسی ، نقد و نظر ، سال هفدهم ، ش ۱ ، پیاپی ۶۵ و «مدرسه کلامی قم»، سید حسن طالقانی، نقد و نظر، سال هفدهم، شماره اول، بهار ۱۳۹۱.
3.. رجال الطوسی، ص۶۹، ش۶۲۵؛ خلاصة الاقوال، ص۸۹.
4.. تأسیس الشیعة لفنون الاسلام، ص۳۵۵.
5.. التوحید، ص۷۸.
6.. کمال الدین، ج۱، ص۷۸.
7.. برخی در اینکه او از صحابه است یا تابعین، تردید کردهاند (ر.ک: الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۲۶؛ اسد الغابة، ج۲، ص۲۳۳).
8.. الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۲۶.
9.. شرح الاخبار، ج۱، ص۳۷۹.
10.. از دیگر راویان تراث کلامی شیعی از مردم بحرین، عمر بن اُذَینه، سفیان بن مصعب عبدی کوفی، ابو هارون عبدی و... را میتوان برشمرد.
