درآمدی بر تاریخ حدیث شیعه بحرین در عصر حضور - صفحه 95

دسته دیگری از راویان به مباحث فقهی اقبال نشان داده‏اند و یا صاحب اصول و مصنفاتی در این حوزه بوده‏اند. خِلاس بن عمرو هَجَری بصری را ابن ماکولا با عبارت «کان فقیهاً من اصحاب علی بن ابی طالب» یاد کرده است.۱ یا شیخ مفید ابوالصباح کنانی و عبد الله بن ابی یعفور را در شمار فقهای اصحاب نام برده است.۲

بررسی این گرایش‏ها می‏رساند که فقه، راویان فقهی و تألیف اصولی در موضوعات مربوط به احکام رده اول، نشان از توجه و اهمیت در میان روات عبد القیسی دارد. بعد از آن، کلام و موضوعات اعتقادی و روایات مذهبی توجه این محدثان را به خود جلب کرده است و سپس حوزه مناقب و نقل فضایل ائمه علیهم السلام قرار دارد. برخی از راویان بحرینی هم، به تبع جایگاه قبیله خود _ که معروف به شعر و بلاغت بوده‏اند _ به تألیف در حوزه خطب و اشعار مبادرت کرده‏اند. گزارش این مطلب در نمودار زیر آمده است.

نمودار (2) گونه‌شناسی روایات

1.. اکمال الکمال، ج۱، ص۹۹؛ الانساب, ج۲، ص۲۸۵.

2.. جوابات اهل الموصل، ص۲۵.

صفحه از 101