مدرسه حدیثی امامیه در بغداد - صفحه 148

بغدادی، علی بن ‌رمیس بغدادی، فضل بن ‌كثیر بغدادی، علی بن ‌عبدالله بن ‌مروان بغدادی،۱ محمد بن‌ عمر جرجانی بغدادی،۲ ابوایوب انباری نزیل بغداد،۳ احمد بن‌ عبید بغدادی،۴ احمد بن ‌عائذ، علی بن‌ خلید بغدادی، زیاد بن ‌مروان قندی بغدادی،۵ حفص البحتری بغدادی، سعید بن ‌جناح بغدادی، سندی بن ‌الربیع، عیسی بن ‌السری بغدادی، عبدوس بن ‌ابراهیم بغدادی، قاسم بن ‌سلیمان بغدادی، محمد بن ‌حسن بن ‌شمون بغدادی، معمر بن خلاد بغدادی، نضر بن ‌سوید صیرفی،۶ خالد بن ‌حجاج كرخی بغدادی و صالح بن‌ عطیه بغدادی۷ در حوزه حدیثی بغداد فعال بوده‌اند. علاوه بر مشخص نبودن وابستگی جریانی این افراد، منقولات آنان نیز به دلایلی نامعلومی در منابع حدیثی كمتر انتشار یافته است.

3. ارتباط مدرسه حدیثی بغداد با سایر مراكز امامی‌نشین

پس از حضور پررنگ اصحاب برجسته ائمه علیهم السلام در شهر بغداد و شكل‌گیری كانون حدیثی امامیه در این شهر، فرهیختگان بسیاری از مناطق امامی‌نشین خود را به حدیث بغدادیان نیازمند دیدند. لذا بسیاری از محدثان آن نواحی برای فراگیری حدیث رهسپار بغداد شدند. گر چه در آغاز، بغداد برای كوفیان محل نشر و عرضه حدیث محسوب می‌شده است، ولی به تدریج، در اوایل قرن سوم هجری برای سایر نواحی امامی‌نشین، حتی كوفه، به مركزی برای صدور حدیث تبدیل شده بود. مهم‌ترین مناطقی كه در این دوره با كانون حدیثی بغداد مرتبط شدند و دریافت حدیث كردند عبارت‌اند از:

كوفه: كوفه هماره مهد مهم حدیث امامیه به شمار می‌‌رفته است و در آغاز بغداد محل نشر حدیث كوفیان بود. با وجود این، با شكل‌گیری كانون حدیثی بغداد محدثان كوفی خود را نسبت به حدیث و میراث روایی موجود در بغداد بی‌نیاز نمی‌دیدند. از این رو، برخی از محدثان آن شهر، از نسل سوم به بعد، با محدثان بغدادی ارتباط برقرار كرده و برای حدیث

1.. رجال الطوسی، ص۱۶۷، ۳۲۰، ۳۵۷، ۳۶۲، ۳۷۵، ۳۷۷، ۳۷۹، ۳۸۵، ۳۸۸، ۳۸۹، ۳۹۰ و ۴۰۰.

2.. همان، ۴۴۸.

3.. فهرست الطوسی، ص۲۷۲ و ۲۷۳.

4.. همان، ص۸۲.

5.. اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۶۳۶، ۶۵۳ و۷۶۷.

6.. رجال النجاشی، ص۱۳۴، ۱۸۲،۱۸۷، ۲۹۶، ۳۰۲، ۳۱۴، ۳۳۵، ۴۲۱ و ۴۲۷.

7.. رجال البرقی، ص۳۱ و ۵۱.

صفحه از 159