طبق این شبکه اسناد، جز ابو بکره هیچ راوی اصلی دیگری در این طرق یافت نمیشود که شبکه دومی را تشکیل دهد. بیتردید، متنی که به جابر بن سمره اسناد داده میشود، مختصرتر بوده و دارای شبکه اسناد و حلقه مشترک نیست و به نظر میرسد طریق روایت منفرد جابر بن سمره طریقی شیرجهای۱ است که سعی میکند خود را به زیر حلقه مشترک اصلی برساند و با روایت از خود پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به حدیث خود استحکام و اعتبار بیشتری ببخشد. گر چه «ینبل» در ویژگی طریق شیرجهای قایل است که این روایات با عباراتی پیچیدهتر همراهاند، اما در روایت جابر بن سمره همه آن ویژگیها نمود نیافته و اتفاقاً متن روایت بسیار کوتاه نیز شده است.
بررسی و تحلیل روایت جابر بن سمره
طبرانی در معجم الاوسط۲ حدیث را در ذیل روایات عبد الوارث بن ابراهیم این گونه آورده است:
۰.حدثنا عبدالوارث بن ابراهیم ابو عبیده العسکری، قال: حدثنا عبد الرحمن بن عمرو بن جبله، قال: حدثنا سماک بن حرب، عن جابر بن سمره، قال: سمعت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم یقول: «لن یفلح قوم یملک امرهم امرأة کفالتی».
الف. آشکارا متن روایت برشی از سخن ابوبکره است بدون این که اشارهای به حواشی آن داشته باشد و حتی در خصوص حکومت فارس نیز هیچ گونه گزارشی ندارد. او فقط به متن پرداخته و فقط کلمه کفالتی به متن اصلی اضافه گردیده است.
شاید راوی طبرانی در شرایط نظریه پردازی شخصی نسبت به زنان بوده است.
ب. با توجه به سند، تمام راویان روایت طبرانی ضعیفاند.
علمای رجال در باره سماک بن حرب به اختلاف سخن گفتهاند. برخی مانند یحیی بن معین او را توثیق کردهاند و برخی مانند احمد بن حنبل وی را مضطرب الحدیث و گروه بیشتری نیز همچون نسایی وی را تضعیف نمودهاند.۳
در باره وضاح بن عبدالله یشکری، معروف به ابو عوانه (م176ق) گفته شده اگر از روی نوشته روایت میکرد، حدیثش صحیح است، ولی اگر از حفظ میگفت، بسیار دچار اشتباه
1.. طریق شیرجهای از نظر ینبل، به طریق منفردی گفته میشود که برخی از راویان برای اعتباربخشی به روایت خود، به زیر حلقه مشترک اصلی شیرجه میزنند و روایاتشان نسبت به روایت حلقه مشترک، پیچیدهتر و با آب و تاب بیشتر و تعلیقات کوتاهتر همراه است (حدیث اسلامی، ص۳۳۴).
2.. معجم الاوسط، ج۵، ص۱۲۳.
3.. تهذیب الکمال، ج۱۲، ص۱۹.