الْكِتَـبَ» 1 گفته كه : «أي ناصري وحافظي و رافع شرّكم عنّي» 2 و در اين وقت مراد به اولياء يا خصوص آن مزور است و يا مجموع ائمه اند به اعتبارى كه در احتمال سابق گذشت . و على التقديرين اضافه آن به ضمير راجع به خدا ، بنا بر اين است كه هر يك از ايشان مبيّن طريق بندگى حق تعالى و مقنّن قوانين ملت بيضااند و شايد كه اولياء به معنى انصار و عبارت باشند از مؤمنان زوار كه به اعتبار امتثال اوامر و نواهى ممكن است تعداد ايشان در عداد انصار الهى . پس اضافه ايشان به ضمير راجع به خدا نظير آن است كه حكايت شده بقوله تعالى : «إِذْ قَالَ عِيسَى [بْنُ مَرْيَمَ]لِلْحَوَارِيِّينَ مَنْ أَنصَارِى إِلَى اللَّهِ قَالوا نَحْنُ أَنصَارُ اللَّهِ» 3 وأحباؤه و شايد كه مراد به اولياء به معنى انصار ملائكه باشند كه مى باشند در آن مزار كثير الانوار و مشغول اند به استغفار براى آن زوار و به اين جهت مناسب است اضافه ايشان به ضمير راجع به خداوند عالميان .
سيم : «دوست» چنانچه صاحب مجمع البحرين در تفسير «إِلَا أَن تَفْعَلُواْ إِلَى أَوْلِيَآئِكُم مَّعْرُوفًا» 4 گفته كه : «أي [إلى ]أصدقائكم من المؤمنين» 5 و در اين وقت نيز مراد از اولياء ، خصوص مزور و مجموع ائمه هدى و زوار مؤمنان و ملائكه حافّين به آن آستان ملائك آشيان مى تواند بود .
چهارم : «قائم مقام كسى در امور مختصه به آن كس» چنانچه مى گويند : فلان ولى طفل يا ولى / 8 / مجنون است . و صاحب مجمع البحرين گفته كه :
قوله تعالى : «وَ لَمْ يَكُن لَّهُ وَلِىٌّ مِّنَ الذُّلِّ» 6 الوليّ ما يقوم مقامه في اُمور تختصّ به لعجزه كوليّ الطفل و المجنون ، فيلزم أن يكون محتاجا إلى الولي ، وهو محال لكونه غنيّا مطلقا. 7
1.سوره اعراف ، آيه ۱۹۶ .
2.مجمع البحرين ، ج ۴ ، ص ۵۵۷ (ولى).
3.سوره آل عمران ، آيه ۵۲ .
4.سوره احزاب ، آيه ۶ .
5.مجمع البحرين ، ج ۴ ، ص ۵۵۶ (ولى).
6.سوره اسراء ، آيه ۱۱۱ .
