در معنى «السلام عليك» چند قول است :يكى اين كه مراد اين است كه : از مكروهات سالم باشى به اين معنى كه از آفات و عادات و خسايس و رذايل جسمانى و نفسانى محفوظ مانى.و ديگرى اين كه : اسم سلام بر تو باد ؛ همانا مراد اين باشد كه اين اسم سامى به اعتبار اين كه از خواص آن رحمت و سلامت است مشتمل بر تو باشد ، كما قاله بعض أيضا.
و ديگرى اين كه : مسمّا به اين اسم كه ذات اقدس الهى است بر تو باشد ، به اين معنى كه حافظ و ناصر تو باشد ؛ چنان كه مى گويند : «اللّه معك».و بعد از اين گفته كه :
اگر كسى سلام بر خود به انفراد يا به ضميمه غير كند ـ چنانچه عيسى عليه السلام گفت / 22 / : «وَالسَّلَـمُ عَلَىَّ يَوْمَ وُلِدتُّ»^۱ الخ و در نماز مى گويند : السلام علينا و على عباد اللّه الصالحين ـ يا سلام بر اموات كند ، چنانچه در زيارت قبور مأثور است كه : السلام عليكم يا أهل القبور ، ^۲ پس در موقَّت دو وقت ، مراد به سلام اعلام سلامتى نخواهد بود ، بلكه مراد به آن دعاست به سلامتى از آفات دنيا و عقاب عقبا و اين كلام را شارع قرار داده كه در مقام تحيّت و تعظيم و مژده به سلامت گفته شود و اختيار اين لفظ براى تحيت به اعتبار اشتمال آن است بر معانى مناسبه مقام ، يا به اعتبار اين است كه مطابق است با اسم جناب الهى و از آن جهت ، تيمّن و تبرّك به آن [تلفّظ ]مى توان كرد. و قبل از اسلام تحيّت به اين كلام و غير آن مى شد ، بلكه اين كلام كمتر و غير آن بيشتر بود و بعد از انتشار اسلام اقتصار بر اين و نهى از ساير تحيّت هاى زمان جاهليّت شد. و ايراد آن به عنوان تعريف به حسب لفظ ، زينت دارتر و از جهت معنى ابلغ است ـ انتهى ما في مجمع البحرين ـ . ^۳ و مشهور در اِعراب «السلام عليك» اين است كه در اصل ، جمله فعليه بوده ، به