مراد شارع است از لفظ خبر يا قرآن ، و نه از حيثيّت ظن به اين كه آن حكم واقعى است كه مقرر فرموده آن را خداوند عالميان.
و ساير عقايد ايشان در طريق عمل مذكور است در حاشيه عدّه / 25 / .و استاد قدس سره اين طريقه حميده را به قدماى اصحاب اماميه ـ رضوان اللّه عليهم ـ اسناد نموده و طريق تسديد و تشييد آن را كما هو حقه پيموده [است] .
و جمعى ديگر از متأخّرين اماميه نفى صحّت اجتهاد مى كنند و مدّعى اند كه عمل به اخبار آحاد [ظن آور ]جايز نيست ؛ [ولى] مى گويند كه اخبار متداوله در ميان شيعه اثنا عشريه خصوصا مؤلفه در اصول اربعه ، متواتر و مفيد علم به حكم اللّه واقعى است و علمى كه مراد است در اين مقام اعم از قطع واقعى و قطع عادى است ، و به اين اعتبار خودشان را با مجتهدين مقابل مى دانند و اخباريين مى نامند . اما اگر كسى تتبُّع افادات استاد قدس سره را كه متعلق است به اين مسئله در حاشيه عدّه كما ينبغى نمايد ، مى يابد كه ميان اين طايفه و ارباب اجتهاد فرقى بيّن نمى ماند .

فصل دوم

در بيان معنى شيعه به حسب عرف ائمه معصومين ـ صلى اللّه عليهم أجمعين ـ و بيان فرق ميان مَوالى و محبّين

در تفسير منسوب به حضرت امام حسن عسكرى عليه السلام دوازده حديث ، مروى است در اين مرام :اوّل : مردى به خدمت حضرت پيغمبر صلى الله عليه و آله عرض كرد كه فلانى نظر به خانه همسايه خود مى افكند و اگر ميسَّر شود او را مواقعه حرامى ، اجتناب از آن نمى كند! پس حضرت رسول صلى الله عليه و آله خشمناك گرديد و گفت : آن شخص را بياوريد . پس مردى ديگر عرض كرد كه : يا رسول اللّه ! اين مرد از جمله شيعه شماست و اعتقاد موالات تو و موالات حضرت على عليه السلام را دارد و از دشمنان شما بيزارى مى جويد . پس فرمود حضرت پيغمبر صلى الله عليه و آله كه : مگو او از شيعه ماست ؛ به درستى كه اين دروغ است ؛ چه شيعه ما كسى است كه موافقت كند با ما و تابع ما شود در اعمال ما و نيست آنچه مذكور شد در شأن اين