امت که بخشی از کلام پیامبر را در خطبههای عیدین و جمعه به خود اختصاص داده است. البته حضرت تنها در خطبه اول _ که تنها خطبه جمعه کامل به جا مانده از ایشان است _ به نبوت خویش (نبوت خاصه) شهادت دادهاند و با دو صفت «عبد» و «رسول» خود را معرفی کردهاند. در باره موضوع معاد باید گفت که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در چند خطبه مسائل مرتبط با آن را، از جمله: قبر و احوال انسان‌ها پس از مرگ، جهان آخرت و ویژگی‌های آن، رابطه دنیا و آخرت و بهشت و جهنم متذکر شدهاند.
حضرت در باره تولی و تبری نیز _ که یکی از فروع دین است _ در خطبه کامل جمعه، در عبارتی کوتاه و فقط یک بار از کافران و از دوستی با آنان اعلام بیزاری کرده و برائت جستهاند.
نتیجه، این که با توجه به مباحث مذکور در میان مؤلفههای اعتقادی، موضوع معاد به دلیل تکرار آن در خطبههای متعدد و ذکر مصادیق و موارد مرتبط باآن، بیشترین میزان تکرار را دارد.
جدول شماره2: گزارش از میزان تکرار مؤلفههای اعتقادی
ب. مؤلفههای اخلاقی
یکی دیگر از مؤلفههایی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در خطبههای جمعه و عیدین بر آن اشاره فرموده‌اند، مؤلفههای اخلاقی است که حضرت در موارد متعدد و فرصتهای گوناگون مردم را به رعایت اخلاق توصیه فرموده‌اند. این موارد عبارتاند از:
• تقوا که شامل حقیقت تقوا، آثار تقوا در دنیا و آثار اخروی تقوا است،
• توبه،
• دنیا که شامل اوصاف دنیای مذموم وممدوح، نحوه برخورد انسان با دنیا، دنیاداری دینی است،
• صدقه،
• یاد خدا (ذکر)،
• دعا که شامل زمان استجابت دعا و محتوای آن است،
• قرآن.
در میان موضوعات یاد شده اخلاقی، تقوا و دنیا بالاترین میزان تکرار را در مصادیق و موارد مربوط به آنها داشتهاند.
