۰.وَ التَّاسِعُ قَائِمُهُمْ... یُقَاتِلُ عَلَی التَّأْوِیلِ، کَمَا قَاتَلْتُ عَلَی التَّنْزِیلِ.۱
شیخ مفید (336 - 413ق) با اندکی تفاوت، خبر را از امام سجّاد، از امام باقر علیهما السلام نقل کرده که بند کفش پیامبر پاره شد و ایشان آن را برای تعمیر به علی داد و رو به صحابه فرمود:
۰.إِنَّ مِنْکُمْ مَنْ یُقَاتِلُ عَلَی التَّأْوِیلِ کَمَا قَاتَلَ مَعِی عَلَی التَّنْزِیل.۲
بخش پایانی این خبر را شامی (م664ق) هم در کتابش آورده است.۳ شیخ طوسی (م460ق) در یک جای تهذیب الاحکام خبر حاوی انواع شمشیر را آورده۴ و در جای دیگر آن، این عبارت را ذکر کرده است:
۰.انَّ مِنکُم مَن یُقاتِلُ بَعدی عَلَی التَأویلِ کَما قاتَلتُ عَلَی التَنزیلِ.۵
وی در الأمالی هم خبر را به اختصار آورده است.۶
شاذان بن جبرئیل قمی (م660ق) با تعبیر دیگری روایت کرده و آن، فرمان پیامبر صلی الله علیه و اله به امام علی علیه السلام برای جنگ تأویل است.۷ احتمال تصحیف در این خبر و تغییر فعل «یقاتل» به «قاتل» هست. در دعای ندبه هم، در وصف امام علی علیه السلام، تنها فراز «و یقاتل علی التأویل» آمده است.۸ سیّد بن طاوس (589 - 664ق) این خبر را متفاوت آورده و در آن، به جای قتال، جهاد ذکر کرده است.۹ با توجه به این که تعبیر وی پیشینه ندارد، احتمال نقل به معنا در آن زیاد است. اربلی (م692ق) خبر را از عبد الرحمن بن ابی لیلی و او از پدرش نقل کرده که پیامبر صلی الله علیه و اله این سخن را در جنگ خیبر گفته است.۱۰
سید بن طاووس در الیقین از پرسش امام علی علیه السلام در باره خود از رسول خدا صلی الله علیه و اله و جواب ایشان مبنی بر آموزش تأویل و همانند اثر پیش‌گفته‌اش، از جهاد برای آن سخن گفته است:
۰.و تُعَلِّمُهم من تأویل القرآن ما لم یعلموا ؛ و تُجاهدهُم علی التأویل، کما جاهدتُهم
1.. همان، ص۶۶ و ۱۲۱.
2.. الارشاد، ج۱، ص۱۲۳.
3.. الدر النظیم، ص۱۷۳.
4.. تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۳۷.
5.. همان، ج۴، ص۱۱۶ و ۱۳۷.
6.. الامالی (صدوق)، ج۱، ص۳۵۱.
7.. الفضائل، ص۱۴۵.
8.. المزار الکبیر، ص۵۷۷.
9.. الیقین، ص۱۳۸. تعبیر تجاهدهم در الدر النظیم، ص۲۸۹ هم آمده است.
10.. کشف الغمّة، ج۱، ص۳۹۸
