ب) معنای اصطلاحی تحریف

تحریف در اصطلاح، در معانی مختلفی به کار رفته است. هیچ یک از آنها بی‏ارتباط با معنای لغوی تحریف نیست. در این‌جا به برخی از آنها که مهم‏تر به نظر می‏رسند، اشاره می‏کنیم.

1. تحریف معنوی

یعنی تفسیر و بیانی به آیه نسبت داده شود؛ در حالی که مقصود خداوند از آیه آن تفسیر نبوده است.^۱ روایات بسیاری _که در نهی از تفسیر به رأی وارد شده _ناظر به همین معنا است.

2. اختلاف قراءات

قرآن با یک قراءت نازل شده و اختلاف در قرائتها از طرف قرّاء صورت گرفته است. این مطلب در برخی احادیث نیز آمده است؛ مانند حدیثی از امام باقر علیه السلام که فرمود:

۰.انّ القرآن واحد نزل من عند واحد، و لکنّ الاختلاف یجی‏ء مِن قِبَلِ الرواة^۲.^۳

3. زیاد شدن چیزی به قرآن نازل

آیات تحدی این گونه تحریف را ردّ می‏کند؛ علاوه بر این که تمامی فرقه‏های مسلمانان بر نفی چنین تحریفی اتفاق نظر دارند.^۴

4. کم شدن چیزی از قرآن نازل

آن‌چه مورد اختلاف است، وقوع همین معنا از تحریف است. در جامعه شیعی هیچ گاه قول به تحریف قرآن به عنوان یک تفکّر رایج نبوده و نیست و علما و بزرگان شیعه همواره این نظریه را باطل دانسته‏اند.^۵

ج) مردود بودن تحریف قرآن نزد شیعه

در ردّ نظریه تحریف به نقصان می‏توان به اموری استدلال کرد. در این جا به فهرست آنها اشاره می‏شود:^۶