۰.«إِنَّ اللَّهَ اشْتَری‏ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ»^۱ إِلی آخِرِ الْآیَةِ (تا انتهای آیه)!

آن گاه حضرت سجاد علیه السلام فرمود:

۰.فَاقْرَأْ مَا بَعْدَهَا. فَقَالَ:‏ «التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ الْحامِدُونَ» إِلی أَنْ بَلَغَ آخِرَ الْآیَةِ. فَقَالَ علیه السلام: إِذَا رَأَیْتَ هَؤُلَاءِ فَالْجِهَادُ مَعَهُمْ یَوْمَئِذٍ أَفْضَلُ مِنَ الْحَجِّ.^۲

در این روایت، گر چه به بخشی از آیه اشاره شده است، ولی با عبارات «إِلی آخِرِ الْآیَةِ» و «إِلی أَنْ بَلَغَ آخِرَ الْآیَةِ» مشخص می‌شود که کل آیه مورد نظر بوده است. چنین تعابیری نشان می‌دهد که گوینده بخشی را در نظر داشته که دارای حدودی مشخص و آغاز و پایانی معین است. به عبارت دیگر، سؤال کننده، آیه 111 سوره مبارکه توبه را شاهد می‌آورد؛ اما راوی در روایت خود تنها عباراتی از آیه را آورده و با تعبیر «إِلی آخِرِ الْآیَةِ» تأکید می‌کند که آن فرد، کل آیه را قرائت نموده است. وی در بازگویی سخن امام نیز همین شیوه را در پیش گرفته است و سه کلمه ابتدایی آیه قرائت شده توسط امام علیه السلام را می‌آورد و با گفتن عبارت «إِلی أَنْ بَلَغَ آخِرَ الْآیَةِ» نشان می‌دهد که آن حضرت، کل آیه را قرائت فرموده است.^۳

5 - 3. کاربرد به معنای بخشی از آیه کامل قرآنی:

در برخی‌ از روایات‌، کلمه‌ «آیه‌» بر بخشی‌ از یک‌ آیه‌ کامل‌ اطلاق‌ شده‌ و شاید به‌ طور تقریبی‌ بتوان‌ آن‌ را معادل‌ عبارت یا جمله‌ معنا‌ کرد. از این نوع کاربرد، نمونه‌های زیادی در کتب روایی یافت می‌شود؛ از جمله روایات زیر:

۰.عَلِیٌّ، عَنْ أَبِیهِ، عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ، عَنْ جَمِیلٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام:‏ مَا مُنِعَ مِیثَمٌ _ رَحِمَهُ اللَّهُ _ مِنَ التَّقِیَّةِ. فَوَ اللَّهِ! لَقَدْ عَلِمَ أَنَّ هَذِهِ الْآیَةَ^۴ نَزَلَتْ فِی عَمَّارٍ وَ أَصْحَابِهِ: «إِلَّا مَنْ أُکْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِیمانِ»‏.^۵

آیه شریفه در قرآن چنین است:

۰.«مَنْ کَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إیمانِهِ إِلاَّ مَنْ أُکْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإیمانِ وَ لکِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْراً فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیم».