در این روایت، محمد بن مسلم بخش «إِنْ تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّةُ لِلْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبِینَ» از آیه 180 سوره بقره را «الآیة» دانسته است.
در روایات متعدد دیگری نیز همین کاربرد برای لفظ «آیه» ملاحظه می‌شود که برای اختصار، به متن آنها اشاره نشد.۱
5 - 4. کاربرد به معنای مجموعه‌ای از آیات یک سوره:
در برخی از روایات، کلمه «آیه» به عباراتی از قرآن کریم _ که ناگزیر متعلق به تک آیه نیستند _ اطلاق شده است؛ از جمله روایات زیر:
۰.عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ، عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ، عَنْ حَنَانٍ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ: لَا یُبَالِی النَّاصِبُ صَلی أَمْ زَنی، وَ هَذِهِ الْآیَةُ نَزَلَتْ فِیهِمْ: «عامِلَةٌ ناصِبَةٌ تَصْلی ناراً حامِیَةً».۲
در این روایت، آیات سوم و چهارم سوره مبارکه غاشیه، با واژه مفرد «آیه»، و نه تثنیه «آیتین»، مورد اشاره قرار گرفته است:
۰.وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ، عَنْ عَبْدِ الْعَظِیمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِیِّ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ، عَنْ أَبِی حَمْزَةَ، عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ: نَزَلَ جَبْرَئِیلُ علیه السلام بِهَذِهِ الْآیَةِ هَکَذَا إِنَّ الَّذِینَ... ظَلَمُوا آلَ مُحَمَّدٍ حَقَّهُمْ لَمْ یَکُنِ اللَّهُ لِیَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِیَهْدِیَهُمْ طَرِیقاً. إِلَّا طَرِیقَ جَهَنَّمَ خالِدِینَ فِیها أَبَداً وَ کانَ ذلِکَ عَلی اللَّهِ یَسِیراً ثُمَّ قَالَ یا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَکُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِنْ رَبِّکُمْ فِی وَلَایَةِ عَلِیٍ فَآمِنُوا خَیْراً لَکُمْ وَ إِنْ تَکْفُرُوا بِوَلَایَةِ عَلِیٍ فَإِنَّ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ مَا فِی الْأَرْضِ.۳
در این روایت، امام علیه السلام آیات 167 تا 170 سوره مبارکه نساء را ضمن بیان افزوده‌های تفسیری «آیه» نامیده‌اند.
۰.الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنِ الْمُعَلی بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ بِسْطَامَ بْنِ مُرَّةَ، عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ حَسَّانَ، عَنِ الْهَیْثَمِ بْنِ وَاقِدٍ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ الْعَبْدِیِّ، عَنْ سَعْدٍ الْإِسْکَافِ، عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ قَالَ: قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام: مَا بَالُ أَقْوَامٍ غَیَّرُوا سُنَّةَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و اله وَ عَدَلُوا عَنْ وَصِیِّهِ لَا یَتَخَوَّفُونَ أَنْ یَنْزِلَ بِهِمُ الْعَذَابُ؟! ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآیَةَ: «أَ لَمْ تَرَ إِلی الَّذِینَ بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللَّهِ کُفْراً
1.. من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۱۳؛ تهذیب الأحکام، ج۵، ص۳۳۴؛ ج۷، ص۲۹۷؛ الإستبصار فیما اختلف من الأخبار، ج۴، ص ۷۴.
2.. همان، ج۸، ص۱۶۰.
3.. همان، ج۱، ص۴۲۴.
